Evet, öncelikle bu soruya bilimsel bir cevap vermeliyiz. Vatandaşa sorarsak cevap çoktan belli: Eskişehir’de trafik sorunu var! Kimi siyasiler de öyle düşünüyor... Büyük oranda da sürücü boyutuyla böyle… Öte yandan başlıktaki sorunun cevabı izaha, ispata ve veriye muhtaç…
Elbette en başında meseleyi ‘siyasi’ zeminden çıkarmalıyız. Bir taraf ‘çevre yolu yapmadın’ derken diğer taraf ‘bat-çık yapmadın’ diyor. Gerçek bir tespit için bu söylemleri bir kenara bırakmalıyız.
İstatistik ne diyor? Bilim ne diyor? Akademi ne diyor? Ulaşımcılar ne diyor?
Günümüzde bunu yapmak çok zor olmasa gerek…
Trafik sorunundan neyi kast ediyoruz? Çamlıca’daki evimden çıktım Organize Sanayi’ye 40 dakikada varamadım mı? Sabah çocuğu okula bırakayım dedim, bir saat sürdü mü?
Sabah ve akşam pik saatlerde oluşan trafiği mi kast ediyoruz?
Cuma akşamı Espark AVM yanından geçemedim mi? Bulvar’daki kırmızı ışıklar sürücülere çok uzun yanıyor mu? Otobüsler mi geç kalıyor, tramvaylar mı çok dolu? Taksi mi bulamıyoruz?
Bisiklet yolu mu bitiyor? Motorsikletler kaldırımları mı kullanıyor? Ana arterde kısa süreli duraklamalar mı yapılıyor?
Yunusemre’den sağa dönüş mü yok? Kızılcıklı’daki paralı parklar mı sorun yaratıyor? Taşköprü’den sola dönüşün olmaması mı?
Trafik kompleks bir kavram… Trafik sorunu da öyle… Dolayısıyla trafik sorunu derken kim neyi kast ediyor bunu net olarak belirlemeliyiz. Ki varsa bir problem kaynağını tespit edelim çözüm yolları üretelim.
Eskişehir’de kişi başına düşen araç sayısı ülke ortalamasının üzerinde… Yine otopark sorunu malum… Öte yandan yapısal sorunlar var. Ve çözümü hayli zor! Yılmaz Büyükerşen’in “Gökten melek inse Eskişehir’deki trafik sorununu çözemez” cümlesi kısmen haklılık payı içeriyor.
Evet, bilim ilerledi… Mühendisler var ama dediğim gibi yapısal sorunlarımız var. Eskişehir hepimizin bildiği gibi tek merkezli bir kent… Nüfusun yaklaşık yüzde 90’ı şehir merkezinde… Şehir merkezi de tek merkezden ibaret. Son yıllarda Adliye, Emniyet gibi resmi kurumları biraz şehir dışına taşıdık ama tek merkezli yapıdan kurtulamadık.
Merkezde yeni cadde açmak şöyle dursun caddeleri genişletmek bile imkansız! Hatta sokakları bile… Kızılcıklı’dan Cengiz Topel’e geçerken Nayman Sokak var… Mesela bu sokağın genişlemesi lazım. Ama hangi belediye hangi bütçeyle yapacak bu istimlakı…
Trafik sorunu derken şunu da unutmayalım! Burası bir şehir, üstelik diğerleri kadar olmasa da ‘büyükşehir’… Bir yerden bir yere gitmek vakit alabilir. Ve elbette kurallar var.
Çok merak ediyorum… Eskişehir’de bir trafik sorunu var ise bunun yüzde kaçı sürücü veya yayaların kurallara uymamasından kaynaklı? Ya da böyle bir veri çıkarabilir miyiz?
Varsa, ki var gibi görünüyor otopark azlığı bile trafik sorununa katkı sunabilir. Pahalı olması, yetersiz olması, doğru yerlerde olmaması…
Bakış açımızı değiştirecek bir çalışmaya ihtiyaç var. Bir taksici bana “Eskişehir’de taksi sayısı az değil, yollar yetersiz. Müşteriye zamanında gidemiyoruz, alınca da vaktinde ulaştıramıyoruz. O yüzden geç kalıyoruz. Sonra taksi yok, sayısı artırılsın deniliyor. Taksi var, yollar yetersiz” demişti. Çok da haksız değildi…
Trafik sorunu ile ilgili soruları artırmak mümkün… Konuyla ilgili bilimsel çalışmaları da artırmalıyız.