Eskişehir Denemesi - Cihan Yıldırım
ESKİŞEHİR TARİHİ KENTTİR…
Eskişehir pek çok medeniyete ev sahipliği yaptı. Hititler, Frigler, Lidyalılar, Persler, Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı’nın izlerini taşıyan Eskişehir tarihi bir kenttir. Kent merkezi ve kırsaldaki ilçeleri açık hava müzesi gibidir. Han’da Frig döneminden kalma 2 bin 500 yıllık Yazılıkaya Anıtı, kentin tarih zenginliğini ortaya koyuyor. 17 metrelik anıtın üzerindeki yazılar henüz çözülemedi. İnsanlık tarihine ışık tutacak anıt Eskişehir’dedir. Han’daki yer altı şehri de bölgeyi ayrıca önemli kılıyor. Seyitgazi ilçesindeki Battalgazi Külliyesi ve Sivrihisar ilçesindeki Ulu Cami inanç turizminin uğrak noktalarından biridir.
ESKİŞEHİR, CUMHURİYET KENTİDİR…
Yaklaşık 100 yıl önce işgale uğrayan Eskişehir, Kurtuluş Savaşı’nın önemli kentlerinden biridir. Büyük savaşlardan üçü Eskişehir topraklarında yapılmıştır. Savaştan sonra harabeye dönen Eskişehir, küllerinden yeniden doğmuştur. Yolların kavşak noktasında bulunan kent, genç cumhuriyetin örnek kentlerinden biri oldu. Kamu yatırımlarını başarılı özel sektör girişimleri takip etti.
ESKİŞEHİR HOŞGÖRÜ KENTİDİR…
Pek çok medeniyete ev sahipliği yapan Eskişehir, farklı bölgelerden göç aldı. Kafkaslar’dan, Kırım’dan ve Balkanlar’dan gelenler Eskişehir’i zamanla hoşgörü kenti haline getirdi. Ülkenin sıkıntılı günlerden geçtiği dönemlerde bile Eskişehir’de çok fazla asayiş olaylarına rastlanmaz… Yunus Emre’nin, Nasrettin Hoca’nın torunlarına da bir arada kardeşçe yaşamak yakışırdı.
ESKİŞEHİR İLKLERİN KENTİDİR…
Eskişehir, ülkedeki bazı ilkleri yapmıştır, başarmıştır… Osmanlı Devleti’nin fethettiği ilk kale (Karacahisar) Eskişehir’dedir. Türkiye’nin ilk otomobili (Devrim) bu topraklarda yapıldı. İlk lokomotif de (Karakurt) Eskişehir’de yapıldı.
ESKİŞEHİR HAVACILIK VE DEMİRYOLU KENTİDİR
Eskişehir’de askeri bir üs vardır. Eskişehirli savaş uçaklarının sesleriyle büyür… 1930’lu yılların başında Eskişehir Tayyare Tamir Fabrikası ile başlayan havacılık hikayesi, kamu yatırımları ve özel sektör girişimleriyle bugün Eskişehir’i uluslararası alanda adından söz ettiren üretici konumuna getirdi. Son yıllardaki yerli üretimlerde kentin gurur vesilesidir. Üniversitenin havacılık bölümü, Türk Hava Kurumu’nun İnönü ilçesindeki sivil havacılık tesisleri, Sivrihisar’daki sportif havacılık merkezi hiç kuşkusuz Eskişehir’i gelecekte çok daha önemli bir konuma getirecek. Eskişehir, aynı zamanda demiryolu kentidir… 1894 yılında Anadolu-Bağdat hattında görev yapacak lokomotif ve vagonları tamir etmek için Eskişehir’de küçük bir atölye kurulur. O atölye zamanla dev bir fabrikaya dönüşür. İlk otomobili, ilk lokomotifi yapar… Şimdiki adıyla TÜLOMSAŞ’tır. O küçük atölye bugün hızlı tren üretecek konuma gelmiştir. Alpu ilçesine kurulan tren test merkezi de Eskişehir’i bölgesinde demiryolunun merkezi yapacak.
ESKİŞEHİR GELECEĞİN KENTİDİR…
Eskişehir, sosyo-ekonomik ortamı nedeniyle öğreten, yetiştiren bir kenttir. Kişisel gelişimi destekleyen, cesaretlendiren Eskişehir, hayallerini gerçeğe dönüştürenlerin kentidir. Bugün pek çok Ankara ve İstanbul başta olmak üzere pek çok yönetici Eskişehirlidir, Eskişehir’de görev yapmıştır. Okuyan, sorgulayan, sosyal hayatın içinde yetişen genç nesli nedeniyle Eskişehir için Geleceğin Kenti denmektedir.
ESKİŞEHİR FESTİVALLER KENTİDİR…
Eskişehir ulusal ve uluslararası pek çok festivale ev sahipliği yapar. Pişmiş Toprak Sempozyumu’ndan Film Festivali’ne, Akbaş Çoban Köpeği Festivali’nden Şiir Festivali’ne, Cam Festivali’nden, Lületaşı Festivali’ne, Dans Festivali’nden Sokak Festivali’ne, Ahşap Heykel Festivali’nden Motor Festivali’ne kadar onlarca renkli etkinliğe ev sahipliği yapar.
ESKİŞEHİR, TÜRK DÜNYASI’NIN BAŞKENTİDİR…
Yüzlerce yıllık tarihi, eşsiz kültürü, kıymetli birikimi Eskişehir’i 2013 yılında Türk Dünyası Kültür Başkenti yaptı. Sayısız etkinliğin yapıldığı Eskişehir, başta orta Asya ve Balkanlar olmak üzere adını daha geniş kitlelere duyurdu. Eskişehir’in Başkentliği, kurulan Türk Dünyası Vakfı’nın etkinlikleri sayesinde devam ettiriliyor.
ESKİŞEHİR, KOLAY ULAŞILAN ŞEHİRDİR
Tarih boyunca yolların kesişme noktasında yer alan Eskişehir’e kara, demir ve hava yolu ulaşımı mevcuttur . Eskişehir’den duble yollarla Ankara ve civar kentlere gitmek mümkündür. Eskişehir’e giderken demiryolu ulaşımı da tercih edilebilir. Hızlı trenin sefer yaptığı ilk kent Eskişehir’dir. Hızlı tren ile Ankara, İstanbul, Konya’ya gitmek mümkündür. Eskişehir uluslararası havaalanına sahiptir. Tarifeli sefer olmamakla birlikte havaalanı uçuşlara açıktır. Avrupa’dan düzenli seferler vardır. Hac ve umre uçuşları da yapılmaktadır.
ESKİŞEHİR, SICAK VE ŞİFALI SULAR KENTİDİR
Eskişehir’in hamamları öteden beri meşhurdur. Şifalı suları pek çok hastalığa iyi geldiği biliniyor. Öyle ki kent hamamlarıyla özdeşleşmiştir. Ulaşımın kolaylaşması Eskişehir’in hamamlarına günübirlik ziyaretlere neden oluyor. Özellikle hızlı trenle Başkent’ten ziyaretler artmıştır. Eskişehir bu konuda da atılım yapmaya hazırlanıyor. Kent merkezine 11 kilometre uzaklıktaki Kızılinler bölgesinde bulunan sıcak su, termal tesis olmayı bekliyor. Alt yapı çalışmaları tamamlanan bölge, yatırımcı bekliyor.
ESKİŞEHİR YAŞAYAN ŞEHİRDİR
Üç üniversitesinde yaklaşık 100 bin öğrencisi olan Eskişehir sosyal hayatı renkli bir şehirdir. Dünyanın en güvenli şehirleri arasında gösterilen Eskişehir, ortasından geçen Porsuk Çayı’nın çevresinde huzurlu bir sosyal hayata ev sahipliği yapar. İlgi çeken tematik parkları, ünlü isimleri ağırlayan gece hayatı, tiyatroları, müzeleri ve sergileriyle Eskişehir bugün yaşanılacak kentler arasında zirvededir. Tarihi Odunpazarı bölgesi özgün ve iyi korunan mimarisiyle en çok turist ağırlayan bir konumdadır. Polimesk Holding tarafından ünlü Japon Mimar Kengo Kuma tarafından yaptırılan Odunpazarı Modern Müze (OMM) bölgeyi dünya sanat camiasına tanıtmıştır. Bölgede çok sayıda müze ve galeriye ev sahipliği yapıyor.
ESKİŞEHİR DEMOKRASİ KENTİDİR
Eskişehir’in demokrasiyi özümsemiş bir şehirdir. Her alanda ve her zaman demokrasiye ve sonuçlarına saygı duymuş bir kenttir. İlk demokrasi mitingi Eskişehir’in Çifteler ilçesindeki Sakaryabaşı’nda yapılmıştır. Sakarya Nehri’nin doğduğu yer alan alanda Merhum Başbakan Adnan Menderes, 1948 yılında halka hitap etmiştir. Bu açık hava toplantısı ‘ilk demokrasi mitingi’ olarak anılır. Kadere bakın ki Menderes’in son mitingi de Eskişehir’de olacaktır. Başbakan, 26 Mayıs 1960’ta Eskişehir Valiliği balkonundan halka hitap etmiştir. Menderes, Başbakan olarak son gecesini de Eskişehir’de geçirir. Darbeyi gece konakladığı Şeker Fabrikası Sosyal Tesisleri’nde öğrenir… Eskişehir, evladını demokrasiye şehit vermiş bir kenttir. Menderes’in Maliye Bakanı, Eskişehir’in evladı Hasan Polatkan darbe sonunda idam edilen üç isimden biri olmuştur. Eskişehir, demokrasi kenti olmayı hak eden ve bu konuda bedel ödeyen bir kenttir…
AMA ESKİŞEHİR EN ÇOK FUTBOL KENTİDİR
Demirspor’un kurulduğu 1940’lı yıllarda futbol ile tanışan Eskişehir’in, günün birinde bu oyunla anılacağı kimsenin aklına gelmezdi. 1965 yılında kurulan Eskişehirspor, Eskişehir’in en önemli markası oldu. Kişi ya da firma bazında pek çok başarılı markası var ama Eskişehir denince akla Eskişehirspor gelir. Futbolla ilgilenen herkesin sempatiyle baktığı bir takımdır. Ülkenin futbol tarihi yazılsa en özel, en güzel bölümler Eskişehirspor’a ait olurdu. Tezahüratı ülkeye öğreten Eskişehirsporlu Amigo Orhan’dır. NASA’ya ve İngiltere Kraliçesi’ne mektup yazan, 25 bin kişi deplasmana giden Eskişehirspor taraftarıdır. TFF 1. Lig’de mücadele eden Eskişehirspor, seyirci ortalaması Süper Lig ortalamasını geride bırakır. Eskişehirspor kurulduğu yıllarda İstanbul takımlarına kazandığı başarılarla her şehirden taraftar, sempatizan kitlesi edinmiştir. Eskişehir’de günün her saati Eskişehirspor konuşulur. Taraftarın son yıllarda takımını yaşatmak için verdiği mücadele filmlere, kitaplara konu olacak cinstendir. O nedenle Eskişehir için pek çok tanımlama yapılabilir. En çok hangisi yakışıyor, Eskişehir’i tek kelime ile anlat denirse “Eskişehir futbol kentidir” deriz.
