Türkiye genelinde trafiğe kayıtlı araç sayısı 34 milyona yaklaşırken sigorta sisteminde köklü bir değişikliğe gidiliyor. Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu (SEDDK) tarafından hazırlanan yeni genelge ile prim hesaplama yöntemleri yeniden şekillendi. Yürürlüğe girmesi planlanan 1 Ocak 2026 tarihi itibarıyla mevcut tarife yapısı ve basamak işleyişi tamamen değişecek. Yapılan düzenleme sayesinde hasarsızlık indirimleri artık araç plakasına değil doğrudan ehliyet sahibinin siciline işlenecek. Milyonlarca vatandaşı ilgilendiren sistem, adil bir fiyatlandırma mekanizması kurmayı hedefliyor.
Sürücü Odaklı Yeni Dönem ve Basamak Sistemi
Yeni kural setiyle birlikte sürücülerin trafikteki performansları, satın aldıkları her taşıta otomatik olarak yansıtılacak. Sigorta şirketleri artık riski araca göre değil, direksiyon başındaki kişiye göre hesaplayacak. Sistemin teknik işleyişine göre yıllardır 8’inci basamakta bulunan hasarsız bir sürücü, yeni bir araç alsa dahi aynı basamaktan işlem görecek. Daha önce araç değiştirdiğinde kazanılmış haklarını kaybeden vatandaşlar artık indirimlerini koruyabilecek. Eski sistemde yaşanan basamak kaybı sorunu böylece tarihe karışmış oluyor. Buna karşın sürekli kaza yapan ve 0 veya 1’inci basamakta bulunan kötü sürücüler de yeni araçlarında avantaj elde edemeyecek. Sicili bozuk olan kişiler, araçlarını değiştirseler veya yeni bir araç satın alsalar bile yüksek prim ödemekten kurtulamayacak. Riskli sürücülerin sistemdeki araç değişikliği boşluğunu kullanarak primlerini sıfırlamasının önüne geçilecek. Kötü sürücülerin avantajlı konuma geçmesi engellenirken kurallara uyanlar ödüllendirilecek. Trafik güvenliğini tehlikeye atanlar ile kurallara riayet edenler arasında net bir finansal ayrım yapılacak.
Mevcut Adaletsizliğin Giderilmesi ve Prim Farkları
Sektör yetkilileri, geçmiş sistemde eleştiri konusu olan mağduriyetlerin giderildiğine dikkat çekiyor. Tüketici Konfederasyonu (TÜKONFED) Sigorta Komisyon Başkanı Turusan Bağcı, düzenlemenin iyi sürücüleri koruyacağını belirterek “İstanbul’da 5 yıl ve üzeri hasarsız bir sürücü bugün yaklaşık 7 bin 500 lira prim ödüyor. Ancak ikinci bir araç aldığında 4’üncü basamaktan işlem görerek 15 bin lirayı aşan primle karşılaşıyordu. Buna karşın hasarlı sürücüler ikinci araçlarında düşük basamaktan yararlanabiliyordu. Bu uygulama iyi sürücüyü cezalandırıyordu. Artık bu adaletsizlik sona erdi” dedi. Eski işleyişte kurallara uyanlar cezalandırılırken, riskli sürücüler korunuyordu. Mevcut yapıdaki çarpıklıkların giderilmesiyle sigorta maliyetlerinde denge sağlanması bekleniyor. Bağcı, Türkiye’de sürücülerin yaklaşık yüzde 90’ının iyi sürücü olduğunu, yeni sistemle amaçlarının hasarsız sürücüleri finansal olarak da ödüllendirmek olduğunu ifade etti. Sistemin temel motivasyonu çoğunluğu oluşturan kurallı sürücülerin haklarını korumak üzerine kuruluyor.
Yıl Sonu Fırsatları ve Kasko Rekabeti
Yıl sonu yaklaşırken sigorta maliyetlerinde yaşanan değişimler de gündemdeki yerini koruyor. SEDDK’nin aralık ayında trafik sigortası primlerini yüzde 1 artırdığını hatırlatan Bağcı “Ocak ayında yılı genel olarak değerlendirerek bir düzenleme yapabiliyor. O yüzden trafik sigortası yaptırmayanlar için bu ay avantajlı olabilir. Kaskoda ise şirketler rekabet nedeniyle son yılların en düşük primlerini sunuyor. Aralık ayında kasko yaptırmak ciddi fırsatlar barındırıyor. Trafik sigortasından bile ucuz çıkan kasko teklifleri var” diye konuştu. Uzmanlar, poliçe yenileme dönemindeki vatandaşların mevcut fiyat avantajlarını değerlendirmesini öneriyor. Kasko fiyatlarının trafik sigortasının altına inmesi piyasada ender rastlanan bir durum olarak değerlendiriliyor. Özellikle kasko branşındaki rekabet ortamı tüketici lehine önemli fırsatlar doğuruyor. Şirketlerin pazar payı kapmak için yaptıkları indirimler dikkat çekiyor. Araç sahiplerinin karşılaştırmalı teklif alarak bütçelerine en uygun seçeneği bulması tavsiye ediliyor.
Poliçe Yenileme Süreci ve Yasal Yaptırımlar
Sistemin teknik detayları ve olası riskler konusunda da önemli uyarılar yapılıyor. Sigorta Aracıları ve Acenteleri Derneği (SAAD) Genel Başkanı Halil İbrahim Ece de yeni dönemde önemli bir detaya dikkat çekti. Ece “Poliçe başlangıç tarihinden önce yenileme yapılmasına rağmen bu sürede kaza olursa, sürücünün basamağı bir kademe düşürülecek. Bu uygulama daha önce yoktu. Ayrıca zorunlu trafik sigortası yaptırılmadan trafiğe çıkılmamalı. Aksi hâlde para cezası ve trafikten men yaptırımı söz konusu. Sürücüler yıl bitmeden poliçe durumlarını ve hasarsızlık basamaklarını mutlaka kontrol etmeli” dedi. Poliçe yenileme sürecinde yaşanacak kazaların prim basamağını doğrudan etkileyeceği belirtiliyor. Söz konusu kural değişikliği sürücülerin daha dikkatli olmasını gerektiriyor. Sigortasız araç kullanmanın ağır müeyyideleri olduğu tekrar hatırlatılıyor. Sürücülerin yasal süreçlerle ve cezalarla karşılaşmamak adına sigorta vadelerini yakından takip etmesi gerekiyor. Vatandaşların e-Devlet üzerinden veya acenteleri aracılığıyla güncel bilgilerini sorgulaması önem taşıyor.
