Çocuk Endokrinolojisi Uzmanı Dr. Jamala Mammadova, aileleri çocuklardaki erken ergenlik belirtilerine karşı uyardı. Mammadova, hem kız hem erkek çocuklarda görülebilecek değişimlerin dikkate alınması gerektiğini vurguladı.
İKİYE AYRILIYOR
Mammadova, erken ergenliğin hormon dengesizliklerinden kaynaklandığını belirterek merkezi ve periferik olmak üzere ikiye ayrıldığını söyledi. Merkezi tipte beyindeki hipotalamus ve hipofiz bezinin erken uyarılmasının etkili olduğunu ifade eden Mammadova, obezitenin de bu süreci hızlandırabileceğini kaydetti. Periferik tipte ise yumurtalık, testis ya da böbrek üstü bezlerinden fazla hormon salınımı görülebildiğini aktardı.
"CİNSİYETE GÖRE DEĞİŞEBİLİR"
“Erken ergenlik belirtileri cinsiyete göre değişebilir” diyen Mammadova, kız çocuklarında 8 yaşından önce göğüs gelişimi, hızlı boy uzaması ve 10 yaşından önce adet görme; erkek çocuklarında ise 9 yaşından önce testis büyümesi, ses kalınlaşması ve yüz kıllanmasının dikkat çekici bulgular olduğunu dile getirdi. Uzm. Dr. Mammadova, erken ergenliğin yalnızca fiziksel değil, psikolojik etkilerinin de olduğunu belirtti. Tanı sürecinde hormon testleri, kemik yaşı röntgeni ve beyin MR’ının kullanılabileceğini ifade eden Mammadova, ailelerin çocuklarını yargılamadan desteklemesi gerektiğini vurguladı.
"TEDAVİSİ ÖNCELİKLİDİR"
Merkezi erken ergenlikte en sık kullanılan yöntemin GnRH analogları olduğunu belirten Mammadova, “Bu ilaçlar aylık enjeksiyonlarla uygulanıyor ve çocuk normal ergenlik yaşına ulaşana kadar devam ediliyor. Periferik tipte ise altta yatan nedenin tedavisi önceliklidir” dedi. Erken ergenliğin tamamen önlenemese de risk faktörlerinin azaltılabileceğini söyleyen Mammadova, sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz ve obezite kontrolünün önemine değindi. Ayrıca hormon içeren ilaçların çocuklardan uzak tutulması ve plastik şişelerin ısıtılmamasının da alınabilecek önlemler arasında yer aldığını ifade etti.
"SAĞLIKLI İLERLEMESİNE KATKI SAĞLAR"
Mammadova, son olarak ailelere şu tavsiyelerde bulundu:
“Erken ergenlik yaşayan çocuklar yaşıtlarından farklı hissedebilir. Bu nedenle psikolojik destek, öğretmenlerle iletişim ve düzenli doktor kontrolleri çok önemlidir. Dengeli beslenme, uyku düzeni ve stres yönetimi de sürecin sağlıklı ilerlemesine katkı sağlar.”
