Vefat eden bir yakının ardından mirasın reddedilmesi, tüm sosyal hakların kaybedileceği anlamına gelmiyor. Özellikle ölüm aylığı ve dul-yetim maaşları, reddi miras kararına rağmen bağlanabiliyor. Ölen kişinin borçları mirasçıların maaş haklarını etkilemiyor. Dul eş ve çocuklar, mirası reddetseler dahi ölüm aylığı almaya devam edebiliyor. Bu aylıklar, hem ölenin hem de hak sahibinin borçları nedeniyle haczedilemiyor. Haciz işlemi yalnızca yazılı muvafakat verilmişse uygulanabiliyor.
Emekli İkramiyesi Herkese Değil, Hak Edene Veriliyor
Kamu görevlisi olarak görev başındayken vefat edenlerin eş ve çocukları, mirası reddetseler bile emekli ikramiyesi alma hakkına sahip olabiliyor. Ancak bu hak yalnızca ölüm aylığı bağlanan bireyleri kapsıyor. Örneğin, sadece eşe maaş bağlandıysa, emekli ikramiyesi yalnızca eşe veriliyor. Diğer mirasçılar, maaş almıyorlarsa ikramiyeden faydalanamıyor. Öte yandan, kişi emeklilik dilekçesini verdikten sonra vefat etmişse, ikramiye sosyal güvenlikten çıkıp mirasa dahil oluyor. Bu durumda emekli ikramiyesi terekeye katılıyor ve mirası reddeden kişiler bu haktan yararlanamıyor.
Kıdem Tazminatı da Miras kapsamına Giriyor
SSK’lı çalışanlar için ödenen kıdem tazminatları da miras olarak değerlendiriliyor. Bu nedenle, mirası reddeden bireyler kıdem tazminatı üzerinde hak iddia edemiyor. Tazminat doğrudan terekeye giriyor ve reddi miras kararı verilmişse mirasçılara dağıtılmıyor. Mirasçılar bu hakkı ancak mirası kabul etmişlerse alabiliyor.
Borçlar Açıksa Reddi Miras Davasına Gerek Yok
Mirasın reddi için genellikle 3 ay içinde mahkemeye başvurulması gerekiyor. Ancak borçların açıkça fazla olması ya da resmi belgelerle tespit edilmesi hâlinde bu zorunluluk ortadan kalkabiliyor. Yargıtay’ın 2018 tarihli kararına göre, bu durum örtülü red olarak değerlendiriliyor. Böylece mirasçılar dava açmadan da mirası reddetmiş sayılabiliyor. Bu önemli detay, borç yükü fazla olan kişilerin vefatında mirasçıların mağdur olmasını engelliyor.
BAĞ-KUR’luların Borcu Ölüm Aylığına Engel
Vefat eden kişi BAĞ-KUR’luysa ve prim borcu bulunuyorsa, hak sahiplerine doğrudan aylık bağlanamıyor. Ancak hak sahipleri, bu borcu kendileri ödeyerek maaş hakkı kazanabiliyor. Hatta mirası reddetmiş olsalar bile borcu ödemeleri durumunda ölüm aylığı bağlanabiliyor. Bu durum, SGK’nın prim odaklı sistemine dayandırılıyor. Miras reddine rağmen sosyal güvenlik gelirinden faydalanma imkanı bu şekilde korunuyor.
