Gayrimenkul piyasasında yıl sonu yaklaşırken satıcıların taktik değişikliğine gitmesi dikkat çekiyor. Asgari ücret, memur ve emekli maaşlarına yapılacak artışların kesinleşmesine kısa bir süre kala mülk sahipleri pozisyonlarını korumaya çalışıyor. Piyasadaki genel beklenti, gelirlerdeki artışla birlikte taşınmaz fiyatlarının da yukarı yönlü güncelleneceği yönünde şekilleniyor. Beklenti nedeniyle pek çok satıcı, mevcut ilanlarını yayından kaldırarak yeni dönemi görmeyi tercih ediyor. Sektörde yaşanan durgunluk, istatistiklere de yansıyarak arz tarafında önemli bir daralmayı işaret ediyor.
İlan Sayılarında Dramatik Düşüş
Eylül'de 800 binleri bulan konut ilanları son haftalarda 500 binlere kadar geriledi. Özellikle İstanbul özelinde ise ilan sayısı 140 bine kadar düştü. Rakamlardaki keskin düşüş, satıcıların bekle-gör politikası izlediğini açıkça kanıtlıyor. Maaşların zamlanması ile beraber tüm kalemlere de zam gelecek olması beklentiyi güçlendiriyor. Şimdiden bazı fırsatçılar etiketleri değiştirmeye başladı. Gayrimenkul sektöründe de zam hazırlığının ayak sesleri duyuluyor. Satılık ilanların sayısının azalmasının nedeni maaşlara yapılacak olan zamların ardından konut fiyatlarının yeniden artmasının beklenmesi olarak gösteriliyor. Mülk sahipleri, potansiyel gelir artışını satış fiyatlarına yansıtmayı hedefliyor.
Kiralık Konut Arzında Beklenmedik Artış
Satılık cephesindeki daralmanın aksine kiralık daire ilan sayısında da artış gözlemleniyor. Piyasada kiracı arayan mülk sayısı giderek yükseliyor. Kiralık daire sayısı ise artıyor. Verilere bakıldığında Haziran ayında yaklaşık 140 bin olan kiralık ilan sayısı, aralıkta yüzde 40 artışla 200 bine yaklaştı. Yaşanan ters orantılı değişimin ardında ekonomik gerekçeler yatıyor. Uzmanlar, tek başına kira ödeyemeyen bireylerin aile evine dönmesinin kiralık ev arzını artırdığını belirtti. Kiralık ilanlarındaki artışın nedeni olarak kira fiyatlarının yüksek olmasını işaret eden Demir, evlerin tahliye edildiğini söyledi. Yüksek bedeller nedeniyle boş kalan daireler ilan sitelerini doldurmaya başladı.
Emlakçıların Gözünden Piyasa Psikolojisi
Sektör temsilcileri sahadaki durumu ve satıcı psikolojisini analiz ediyor. Yeni yıl zamlarını bekleyerek evini zamlı satmak isteyen ev sahiplerinin bulunduğunu kaydeden Emlakçı Hüseyin Demir, önemli tespitlerde bulundu. Demir, "Fiyatlar artınca pişman olmamak için satışları erteliyorlar" ifadelerini kullandı. İlanlarda pazarlık payı genelde 100-200 bin TL ile sınırlı tutuluyor. Satıcılar kar marjlarını korumak adına esnek davranmaktan kaçınıyor. Ayrıca tapu masraflarını da fiyatın içine eklemek isteyen ev sahipleri var. Son dönemde ev sahibi-kiracı anlaşmazlıkları arttı. Kiracılı evler eskisi kadar kolay satılmıyor. İçerisinde kiracı bulunan mülkler, tahliye süreçlerindeki zorluklar nedeniyle alıcılar tarafından daha az tercih ediliyor.
TÜİK Verilerinde Satış Kaybı
Piyasada hissedilen durgunluk resmi kurumların raporlarıyla da tescillenmiş durumda. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı Kasım ayı verilerine göre, Türkiye genelinde konut satışları geçen yılın aynı ayına göre %7,8 azalarak 141 bin 100 oldu. Satış grafiklerindeki aşağı yönlü ivme sektördeki belirsizliği doğruluyor. Konut satışlarının en fazla gerçekleştiği illerin başında ise İstanbul geldi. Veriler, alıcıların da satıcılar gibi temkinli bir duruş sergilediğini gösteriyor. Hem fiyat beklentisi hem de kredi koşulları işlem hacmini baskılıyor. Önümüzdeki aylarda maaş zamlarının piyasaya nasıl yansıyacağı ve ilan sayılarının ne zaman normale döneceği merakla bekleniyor. Sektör oyuncuları, yeni yılın ilk çeyreğinde tablonun netleşeceğini öngörüyor.
