Fransa’da uzun süredir tartışma konusu olan ve araçlara zarar veren standart dışı hız kesici tümseklere ilişkin emsal bir karar verildi. Toulon İdare Mahkemesi’ne, aracında hasar oluştuğu gerekçesiyle başvuran sürücü, ulusal yönetmeliklere aykırı yapım ve bakımdaki tümsekler için tazminat talep etti. Mahkeme, yerel yönetimlerin hız kesici tümsekleri inşa ve bakımda belirlenen standartlara uymakla yükümlü olduğunu vurguladı. Kararda; uygun olmayan tümseklerin sürücü güvenliğini tehlikeye attığı, araçlarda maddi hasar meydana getirdiği belirtildi. Uygunsuz tümseklerin kaldırılmasına ve sürücü lehine tazminat ödenmesine hükmedildi.
Davada Hangi Noktalar Öne Çıktı?
Dava, sürücünün aracına çarptığı standart dışı tümsek nedeniyle ciddi tamirat masrafı talebiyle açıldı. Sürücü, tümseğin yüksekliğinin ve eğiminin yönetmelikteki trapez veya kambur tümsek (dos-d’âne) kriterlerine uymadığını savundu. Mahkeme bilirkişi raporuna dayanarak tümseğin hem şekil hem de yerleşim ölçülerinin yasal sınırları aştığını tespit etti. Ayrıca bakım eksikliği nedeniyle zamanla deforme olduğu ve sürüş esnasında aracın sarsıntıya uğradığı kaydedildi. Bu bulgular, sürücünün talebini haklı çıkardı.
Ulusal Standartlar Nelerdir?
Fransa’da hız kesici tümseklerin uyması gereken başlıca teknik kurallar şunlar:
-
Şekil ve Boyut: “Dos-d’âne” tipi tümsekler yolun tamamını kaplayacak; “trapez platform” tümseklerin eğimi %10’u geçmeyecek.
-
Yerleşim: Sadece azami 30 km/s hız sınırı bulunan yerleşim alanlarında kullanılabilecek.
-
Yoğunluk Kriteri: Günde 3.000’den fazla araç geçişi olan yollar ve toplu taşıma güzergâhları hız kesiciye uygun değil.
-
Konum: Virajlardan en az 40 m, köprü yaklaşımlarından ise en az 25 m uzaklıkta olmalı.
Bu standartlara aykırı tümsekler, hem yasal hem de güvenlik açısından ihlal teşkil ediyor.
Mahkemenin Yükümlülük Kararı
Toulon İdare Mahkemesi, yerel yönetimlerin hız kesicilerin yapımı ve bakımında ulusal yönetmeliklere doğrudan bağlı olduğunu hükme bağladı. Uygunsuz tümsekler için kaldırma emri verildi ve sürücüye uğradığı maddi zararın tazmin edilmesi kararlaştırıldı. Bu karar, benzer şikâyetleri olan tüm sürücüler için emsal teşkil edecek. Yol güvenliğini sağlamakla yükümlü kamu kurumları, mahkeme kararının tebliğinden itibaren 30 gün içinde inceleme ve düzenleme yapmak zorunda.
Sürücülerin Yeni Hakları ve Sonraki Adımlar
Karar sonrası sürücüler, standartlara uymayan tümsekleri yerel yönetimlere veya idare mahkemelerine şikâyet etme hakkı kazandı. Fransa genelinde tespit edilen yaklaşık 450 bin tümsek için toplu denetim süreci başlatılacak. Yol bakım ve yapım işleri, belirlenen kriterlere uygun hale getirilene dek durdurulacak. Ayrıca, Sürücü Hakları Derneği ve tüketici örgütleri, bu kararı referans göstererek benzer davalar için hazırlık yapıyor.
