Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde kabul edilen yeni düzenleme, milyonlarca vatandaşı ilgilendiriyor. Engelli ve malulen emeklilik sisteminde köklü bir dönüşüm başlatıldı. Artık süreçlerde vergi indirimi belgesi aranmayacak. Tüm işlemler SGK sağlık kurulu raporuna dayandırılacak. Böylece emeklilik başvurularında bürokrasi önemli ölçüde azalacak.
Malulen Emeklilikte 1800 Gün Dönemi
Çalışma gücünün yüzde 60’ını kaybeden vatandaşlar için yeni sistem büyük kolaylık getirdi. Malulen emeklilikte prim günü 1800 olarak belirlendi. Yani yalnızca 5 yıl prim ödemiş olanlar yaş şartı olmadan emekli olabilecek. Bu düzenleme özellikle ağır hastalıklarla mücadele eden vatandaşların hayatını kolaylaştıracak. Ancak malulen emekli maaşı alanlar yeniden çalışmaya başlarsa maaşları kesilecek.
Engelli Vatandaşlara Kademeli Erken Emeklilik
Engelli vatandaşlar için kademeli bir erken emeklilik düzenlemesi yürürlüğe girdi. Yüzde 40 ve üzeri engelli raporu olanlar, prim günlerine göre farklı sürelerde emekli olabilecek. Bu kapsamda daha düşük rapor oranına sahip olanlar için prim gün sayısı daha yüksek tutulacak. Yüksek engel oranına sahip olanlar ise daha az primle emekli olabilecek. Böylece emeklilik koşulları daha adil hale getirildi.
SSK, Bağ-Kur Ve Memurlar İçin Farklı Şartlar
Yeni düzenleme sigorta statülerine göre farklılıklar içeriyor. SSK’lılarda 2008 öncesi sigorta girişi olanlar, rapor oranına göre 3700 ile 4100 gün arasında prim ödeyerek yaş şartı olmadan emekli olabilecek. Bağ-Kurlular için prim şartı 3960 ile 4680 gün arasında değişiyor. Memurlar için ise 1 Ekim 2008 öncesinde göreve başlayan ve yüzde 40 raporu bulunanlar 5400 prim günüyle emekli olabilecek. Bu düzenlemeler tüm sigorta kollarını kapsayacak şekilde hazırlandı.
Engelli ve Malulen Emeklilik Arasındaki Farklar
Yeni yasayla birlikte iki sistem arasındaki farklar da netleştirildi. Engellilikte rapor oranı en az yüzde 40 iken, malullükte yüzde 60 şartı aranıyor. Engellilik sigorta öncesinde var olan rahatsızlıkları da kapsıyor, malullük ise sigorta sonrası gelişen hastalıklarla sınırlı. Prim gün şartı engellilikte 3700-4680 gün arasında, malullükte ise yalnızca 1800 gün. Ayrıca engelliler çalışmaya devam etse de maaşlarını kaybetmiyor, malullerde ise maaş kesiliyor. Engellilikte 15-20 yıllık sigortalılık aranırken, malullükte yıl şartı yok.
Hangi Hastalıklar Malullük Hakkı Sağlıyor?
Kanser türleri malulen emeklilik kapsamında değerlendiriliyor. Epilepsi, demans, Parkinson ve beyin tümörleri de bu listeye dahil. MS, şizofreni ve bipolar bozukluk gibi ağır psikiyatrik hastalıklar da malullük gerekçesi kabul ediliyor. Organ nakilleri, AIDS ve ileri evre siroz hastaları da malulen emeklilikten yararlanabiliyor. Felç geçirenler, görme kaybı yaşayanlar ve kalıcı rahatsızlığı bulunanlar için de aynı imkan sağlanıyor.
TBMM’nin kabul ettiği düzenleme, milyonlarca engelli ve malul vatandaşın hayatına doğrudan etki edecek. SGK raporunun esas alınması sayesinde süreçler hızlanacak. Vergi indirimi şartının kalkmasıyla vatandaşların üzerindeki yük azalacak. Malulen emeklilik için prim gününün 1800’e çekilmesi büyük kolaylık getirecek. Engelli vatandaşlara sağlanan kademeli erken emeklilik ise sistemde önemli bir eşitlik sağlayacak.
