Gayrimenkul sektöründe sıkça başvurulan düşük beyan yöntemine karşı devlet sert önlemler alıyor. TBMM Genel Kurulu'nda kabul edilen yeni vergi düzenlemesi, tapu işlemlerinde gerçek değerin gizlenmesini engellemeyi amaçlıyor. Yapılan değişiklikle birlikte, emlak vergisi değerinden daha düşük bir bedel üzerinden harç ödeyenler, tespit edilmeleri halinde ağır yaptırımlarla karşılaşacak. Daha önce uygulanan yüzde 25'lik ceza oranı, yeni kanunla birlikte ihlale konu bedelin bir katına, yani yüzde 100'üne çıkarıldı. Bu hamle, kayıt dışı ekonomiyle mücadelede önemli bir adım olarak görülüyor.
Cezalar Katlanarak Artıyor
Yeni düzenleme, tapu harçlarındaki usulsüzlüklere karşı caydırıcılığı artırmayı hedefliyor. Kanun değişikliğinde yer alan maddeye göre, tapu işleminden sonra yapılan incelemede düşük bedel beyan edildiği anlaşılırsa, eksik ödenen harç tutarı faiziyle birlikte tahsil edilecek. Bununla da yetinilmeyen düzenleme, ayrıca söz konusu eksik tutar üzerinden bir kat vergi ziyaı cezası kesilmesini öngörüyor. Yani vatandaş, hem ödemediği harcı ödeyecek hem de aynı tutarda bir ceza ile karşı karşıya kalacak. Beyan edilen devir ve iktisap bedelinin gerçek durumu yansıtmadığının anlaşılması, bu ağır yaptırımların devreye girmesi için yeterli olacak.
Geriye Dönük 5 Yıllık İnceleme
Hazine ve Maliye Bakanlığı, denetimlerini sadece bugünden itibaren değil, geçmişe dönük olarak da yapacak. Gelir İdaresi Başkanlığı ekipleri, son 5 yılda gerçekleştirilen tüm tapu satışlarını mercek altına alıyor. Yapay zeka destekli analiz programları kullanılarak Türkiye’nin 81 ilinde yapılan konut satışları taranacak. Piyasa değerinin altında ve şüpheli görülen işlemler tespit edilerek taraflar izaha davet edilecek. Bu kapsamda seçilen işlemler için ilgili kişilere tebligat gönderilerek savunma istenecek.
Alıcı ve Satıcıya Ortak Sorumluluk
Tapu işlemlerinde yapılan usulsüzlükten hem alıcı hem de satıcı sorumlu tutulacak. Evlere gönderilecek tebligatlarla her iki taraftan da beyan edilen değer ile gerçek değer arasındaki farkın nedeni sorulacak. Eğer yapılan savunmalar tatmin edici bulunmazsa ve usulsüzlük tespit edilirse, taraflar beyan ettikleri değer ile gerçek değer arasındaki farkı yüzde 100 zamlı olarak ödemek zorunda kalacak. Bu durum, tapu devirlerinde şeffaflığın sağlanması ve vergi kaybının önlenmesi adına kritik bir dönemeç olarak değerlendiriliyor.
