Saruhan, “Bu zararlı tür şu anda en yoğun döneminde. Popülasyonun zirve noktasına ulaştık diyebiliriz. Görülme sıklığının artmasının sebebi bu. Ancak zamanla azalma yaşanacak” dedi.
Türkiye’de son yıllarda hem tarım arazilerinde hem de yerleşim alanlarında sıkça karşılaşılan istilacı böcek türü kahverengi kokarca (Halyomorpha halys), bu sezon popülasyonunun en yüksek seviyesine ulaştı.
YOK ETMEK ŞUAN MÜMKÜN DEĞİL
Fındık başta olmak üzere birçok ürün için büyük tehdit oluşturan bu zararlıya karşı biyolojik mücadele çalışmaları tüm hızıyla devam ediyor. Uzmanlar özellikle ilkbahar dönemine dikkat çekiyor. Çünkü bu böcek soğuğa dayanıklı olmadığından, kış aylarında önemli ölçüde doğal yolla ölüyor. Ancak Mart ve Nisan aylarında kışlaklardan çıkan yeni sezon için yeniden risk oluşturuyor.
Prof. Dr. İslam Saruhan, son günlerde halkın sıkça rastladığı kahverengi kokarcanın artış nedenini açıklayarak, “Bu zararlı tür Türkiye’ye yaklaşık altı yıl önce giriş yaptı. Şu an sayıları en yüksek seviyede. Panik yapmaya gerek yok” ifadelerini kullandı.
Kokarcanın istilacı bir tür olduğuna vurgu yapan Saruhan, “Üreme hızı oldukça yüksek. Bu nedenle girdiği ülkelerde tamamen ortadan kaldırılması neredeyse imkânsız. Fakat doğru yöntemlerle ürün kaybını en aza indirmek mümkün” şeklinde konuştu.
Saruhan, yürütülen biyolojik mücadele kapsamında ‘samuray arısı’ üretiminin sürdüğünü belirtti. “Bu faydalı arı türü, kahverengi kokarcanın yumurtalarına parazitlenerek çoğalmasını engelliyor. Doğada popülasyonu arttıkça kokarcanın sayısı da zamanla azalacaktır” dedi. Bu zararlının yalnızca Türkiye’nin değil, dünyanın da sorunu olduğunu söyleyen Saruhan, “Amerika Birleşik Devletleri yaklaşık 35 yıldır bu böcekle mücadele ediyor. Orada şu anda en önemli strateji, böceğin kışlaklara girmesini önlemek. Çünkü bu canlı soğuğa dayanıklı değil. Dışarıda kalan bireyler kışın ölür. Bu nedenle ev, depo ve barınak girişleri mutlaka kapatılmalı; izolasyon sağlanmalı” diye uyardı.
Kış döneminde kimyasal ilaçlamanın faydasız olduğunu belirten Saruhan, “Yapılan çalışmalar, kışlaklara giren böceklerin yüzde 50 ile 80’inin zaten öldüğünü gösteriyor. Bu dönemde ilaçlama yapmak gereksiz bir müdahale olur. Asıl mücadele mart ve nisan aylarında, kış uykusundan çıkan bireylere yönelik yapılmalı” açıklamasını yaptı.
Kahverengi kokarcanın evlerde görülmesiyle ilgili yanlış algılara da değinen Saruhan, “Bu böcekler insanlara, evcil hayvanlara ya da eşyalara zarar vermez. Isırmazlar, mikrop taşımazlar. Fakat evde görüldüklerinde yok edilmeleri popülasyonun azalmasına katkı sağlar” dedi.
