Yeni eğitim-öğretim yılına sadece bir hafta kala veliler okul alışverişi için mağazaların yolunu tuttu. Kırtasiye, okul kıyafeti, ayakkabı, çanta, servis ve kantin giderleri derken, çocuklarını okula hazırlamaya çalışan aileler 10 ila 12 bin lirayı bulan masraflarla karşılaşıyor. Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu (TESK) Genel Başkanı Bendevi Palandöken de konuyla ilgili önemli uyarılarda bulundu.
Palandöken, okul alışverişlerinde dayatmacı uygulamaların aile bütçelerini daha da zorladığını belirtti. Bazı okulların belli mağazalardan alışverişi zorunlu tutmasının, esnafı ve velileri olumsuz etkilediğini vurgulayan Palandöken, “Her ailenin bütçesi farklı. Veliler ihtiyaçlarını kendi imkânlarına göre diledikleri yerden karşılayabilmeli” dedi.
Okul alışverişi ortalama 12 bin TL’yi buluyor
2025-2026 eğitim yılı öncesi yapılan hesaplamalara göre bir öğrencinin okul ihtiyaçlarını karşılamak için en az 10 bin TL harcanması gerekiyor. Bu rakam, okul formaları, spor kıyafetleri, ayakkabılar, çanta ve kırtasiye malzemeleri eklendiğinde 12 bin TL’yi bulabiliyor.
Palandöken, “Yılda bir kez yapılan bu alışveriş, her ailenin altından kalkabileceği bir yük değil. Özellikle birkaç çocuğu olan ailelerde bu masraf katlanarak artıyor. Veliler ekonomik olarak sıkışıyor, öğrenciler ise bu süreçte moral kaybı yaşayabiliyor” ifadelerini kullandı.
Kıyafet dayatması hem veliyi hem esnafı zorluyor
TESK Başkanı Palandöken’in en dikkat çekici uyarılarından biri ise okul kıyafetleriyle ilgili oldu. Bazı okulların velilere sadece belirli markalardan veya mağazalardan alışveriş yapılmasını dayatmasının yanlış olduğunu söyleyen Palandöken, şu sözlerle devam etti:
“Veliler, siyah pantolon, beyaz gömlek ya da eşofmanı kendi tercih ettiği yerden alabilmeli. Bu dayatmalar sadece aileleri değil, aynı zamanda mahallenin konfeksiyon ve kırtasiyeci esnafını da doğrudan etkiliyor. Oysa esnaf bu dönem için hazırlığını yapıyor, raflarını dolduruyor.”
Ayrıca okul servis ücretleri, artan yakıt fiyatları ve araç bakım maliyetleri nedeniyle geçen yıla göre çok daha yüksek seviyelere ulaştı. Kantin işletmecileri de benzer şekilde fiyat baskısı altında.
Palandöken, özellikle kırtasiye alışverişlerinde velilere önemli bir çağrıda bulundu. Mahalledeki yerel kırtasiyecilerin hem ürün kalitesi hem de güvenilirlik açısından tercih edilmesi gerektiğini belirtti. Avrupa Birliği normlarına uygun CE belgeli ürünlerin satışa sunulduğunu ifade eden Palandöken, “Kalem, çanta, beslenme kutusu gibi ürünlerde sağlıklı ve güvenilir tercihler önemli. Esnaf bu konuda büyük bir titizlikle çalışıyor” dedi.
Ayrıca kırtasiye harcamalarının ötesinde, okul kıyafetlerinde kullanılan kumaşlardan ayakkabıya kadar her detayın çocukların sağlığı gözetilerek seçilmesi gerektiğini vurguladı.
Türkiye genelinde yaklaşık 27 milyon öğrencinin yeni döneme hazırlanacağı bu süreçte, öğretmenlerden okul yöneticilerine, servis şoförlerinden kantinci esnafına kadar herkesin sürece dâhil olduğunu hatırlatan Palandöken, “Deprem nedeniyle yenilenen okul binaları, devam eden tadilatlar, eğitim kurumları üzerinde de ek yükler oluşturuyor. Ancak tüm bu çabalarda temel öncelik, öğrencilerin sağlıklı ve mutlu bir eğitim dönemine başlaması” dedi.
