Türkiye'nin sosyal yardım politikalarında yeni bir sayfa açacak olan "Vatandaşlık Maaşı" uygulaması için hazırlıklarda sona gelindi. Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın talimatıyla dar gelirli ailelerin refahını artırmayı hedefleyen proje, Cumhurbaşkanlığı Strateji Bütçe Başkanlığı ve Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı koordinesinde yürütülüyor. "Gelir Tamamlayıcı Aile Destek Sistemi" adı verilen model, 2026 yılında pilot bölgelerde başlayarak ülke geneline yayılacak. Milyonlarca haneyi yakından ilgilendiren bu sistem, özellikle düzenli geliri olmayan veya geliri yoksulluk sınırının altında kalan ailelere can suyu olmayı amaçlıyor.
Vatandaşlık Maaşı Nedir ve Nasıl İşleyecek?
Vatandaşlık Maaşı, temel olarak hane halkı gelirinin belirli bir seviyenin altında kalması durumunda devreye giren tamamlayıcı bir sosyal destek mekanizmasıdır. Sistemin işleyişi, devlet tarafından belirlenecek bir referans gelir seviyesi üzerine kurulacak. Bu referans değer, muhtemelen yoksulluk sınırı veya asgari ücret gibi temel ekonomik göstergeler baz alınarak tespit edilecek. Eğer bir ailenin toplam aylık geliri bu referans değerin altında kalıyorsa, devlet aradaki farkı "Vatandaşlık Maaşı" olarak haneye ödeyecek.
Örnek Hesaplama: Farkı Devlet Karşılayacak
Sistemin çalışma prensibini somut bir örnekle açıklamak gerekirse; devletin belirlediği referans gelir tutarının 20.000 TL olduğunu varsayalım. Eğer bir ailenin toplam aylık geliri (maaş, yardım vb.) 16.000 TL ise, bu aile belirlenen sınırın altında kalmış demektir. Bu durumda devlet, aradaki 4.000 TL'lik farkı her ay düzenli olarak ailenin hesabına yatıracak. Böylece o ailenin aylık geliri, devlet desteğiyle birlikte belirlenen 20.000 TL seviyesine tamamlanmış olacak. Bu yöntemle, hiçbir ailenin gelirinin belirli bir yaşam standardının altına düşmemesi garanti altına alınacak.
Hedef Kitle ve Başvuru Süreci
Projenin öncelikli hedef kitlesi, dar gelirli, düzenli bir işi olmayan veya geliri temel ihtiyaçlarını karşılamaya yetmeyen aileler olacak. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı'nın mevcut sosyal yardım veri tabanı ve hane ziyaretleri ile tespit edilen ihtiyaç sahipleri, sisteme otomatik olarak dahil edilecek veya başvuru yapabilecek. Sistemin suistimal edilmemesi için gelir testleri ve sosyal incelemeler titizlikle yürütülecek.
2026'da Pilot Uygulama Başlıyor
Vatandaşlık Maaşı projesinin 2026 yılı itibarıyla hayata geçirilmesi planlanıyor. Uygulama, ilk etapta belirlenecek pilot illerde başlayarak sistemin işleyişi ve etkinliği test edilecek. Pilot uygulamanın ardından elde edilen veriler ışığında gerekli düzenlemeler yapılarak sistem tüm Türkiye genelinde yaygınlaştırılacak. Bu proje, Türkiye'de sosyal devlet anlayışını güçlendiren ve yoksullukla mücadelede önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.
