Günümüzde uçakla seyahatin zorunlu durumlardan biri haline geldiği açık gerçeklerden biri oluyor. Hamile bayanlarında uçakla seyahat gerçekleştirmek zorunda kalması ise erken doğumla uçak içerisinde doğan bebeklerin hakları konusunda insanları düşünmeye itiyor. Türk Hava Yolları seferlerinden birinde doğan bebek ve Hindistan ile Çin gibi ülkelerin seferleri sırasında doğan bebeklerin ücretsiz seyahat hakkına sahip olmaları gibi haberler ise insanların merakını artıyor. Ayrıca hava yolu firmalarının uçakta doğan bebeklerin bütün eğitim masraflarını karşılayacağına dair yapılan haberlerde uçakta doğan bebek hakları konusunu gündeme getiriyor.
Hamileliğin ilk üç aylık döneminde annenin mide bulantısı, baş dönmesi gibi sorunlardan dolayı yolculuğa çıkmaması tavsiye edilir. Hamileliğin ikinci dönemi olarak görülen 14- 28. haftalarda ise hamile bir bayanın yolculuk yapması için ideal zaman dilimini oluşturmaktadır. Hamileliğin üçüncü ve son döneminde ise doğuma yaklaşmış olmanın verdiği sorunlar görülebileceği için uçakla seyahate çoğu hava yolu firması izin vermemektedir.
Hamilelikte Hangi Durumlarda Uçağa Binilemez?
Hamilelikte erken doğum, düşük riski, çoğul gebelik, kronik hipertansiyon gibi hamilelikte yolculuk yasağı nedenleri görülen bir bayanın da uçakla seyahat yapması oldukça sakıncalıdır. Böyle durumlarda genellikle hava yolu şirketleri hamile bayanlara uçuş izni vermemektedir. Bütün bu bilgilere rağmen uçakla seyahat yapmak isteyen hamileler nedeniyle uçakta erken doğumlar görülebilmektedir.
Hava yolu firmaları tarafından 28. Haftadan sonraki gebeliklerde doktor raporu ile yolculuğa çıkılabileceğine dair izin istenmektedir. Bu iznin olmaması halinde hamileler için çeşitli kurallara sahip olan hava yolu şirketleri dünya üzerinde meydana gelen uçakta doğumlar nedeniyle personellerine her türlü ihtimale karşı doğum eğitimi ve doğum sırasında uygulanabilecek acil yardım eğitimleri vermektedir.
Uçakta Doğan Bebeklerin Hakları
Ücretsiz Uçuş Hakkı
Uçakta doğan bebekler ile ilgili olarak hayatları boyunca ücretsiz uçuş hakkı kazanmaları ile ilgili olarak medya üzerinde pek çok haber bulunuyor. Bu haberlerden bazıları tamamen söylentiden ibaretken bazıları ise gerçekten uçakta doğan bebeklere ücretsiz uçuş izni haberlerini doğruluyor.
Uçakta doğan her bebeğe hayatı boyunca ücretsiz uçuş hakkı verilmesi ile ilgili olarak herhangi bir kanun bulunmuyor. Hava yolu firmaları bu konuda kendi inisiyatiflerini kullanarak yolcularına böyle bir hak tanıyabiliyor. Ülkemizde hizmet veren THY böyle bir durumla karşılaşıldığında herhangi bir ücretsiz uçuş hakkı vermediklerini ve böyle bir çalışma yapmadıklarını da duyurmuştur. Ancak Virgin Atlantic isimli hava yolu şirketi ise uçakta doğan bir bebeğe 21 yaşına varıncaya kadar ücretsiz uçuş hakkı tanıyarak bunun reklamını dahi yapmıştır.
Eğitim Masraflarının Karşılanması
Ücretsiz uçuş hakkı ile hemen hemen aynı şekilde konuşulan konulardan biri olan uçakta doğan bebeğin eğitim masrafları ile ilgili haberlerin de büyük bir bölümü uydurmadır. Hiçbir hava yolu firması uçakta bebek doğması nedeniyle bu bebeğin eğitim masraflarını karşılayacaklarına dair bir hak tanımamıştır.
Dünya Vatandaşlığı
Uçakta doğan bebeklerin dünya vatandaşı sayılmasına dair bilgilerin de internet ortamında yayılması ile birlikte uçakta dünyaya gelen bebeklerin hiçbir ülkenin vatandaşı olmayıp dünya vatandaşı sayılacağı yönündeki açıklamalarda inandırıcı değildir. Bu konu ile ilgili yetkili pek çok kurum açıklamada bulunmuştur.
Uçakta Doğan Bebekler Hangi Ülkenin Vatandaşı Olur?
Uçakta doğan bebeklerin vatandaşlık durumu ile ilgili olarak iki farklı uygulama bulunuyor. Birinci uygulamaya göre kan bağından dolayı bebek anne ve babasının ülkesi neresi ise oranın vatandaşı oluyor. İkinci uygulamaya göre bebek hangi ülkenin sınırları içerisinde doğmuş ise o ülkenin vatandaşı sayılabiliyor. Bazı ülkeler bu iki ilkeyi de kabul ederken bazı ülkeler ise sadece birini kabul ediyor.
Türkiye uçakta doğan bebek durumu ile ilgili olarak her iki uygulamayı da kabul ediyor. Yani bir bebek ülke sınırları içerisinde doğduğunda anne ve ya babasının vatandaşlığını alamıyorsa Türkiye vatandaşı olarak sayılıyor. Bebek eğer Türk anne ve babanın bebeği ise kan bağından dolayı da Türk vatandaşı sayılıyor.
Uçakta Doğan Bebeklerin Doğum Yeri Neresi?
Uçakta dünyaya gelen bebeklerin doğum yerleri bazı uygulamalara göre uçağın doğumdan hemen sonra ilk indiği yer olarak belirlenmektedir. Bazı devletler ise doğum yeri olarak doğum esnasında üzerinde bulunulan ülke olarak not edilmesini isteyebiliyor.
Uçakta doğan bebeklerin avantajları olduğu ile ilgili pek çok yanılgı bulunuyor. Uçakta herhangi bir doğumu gerçekleştirecek ekipmanların bulunmaması, alanında uzman bir hekimin müdahale edememesi ve hayati tehlikenin olduğu durumlarda uçağın iniş şartlarını sağlamaması gibi pek çok sorun meydana gelebiliyor. Bu nedenle uçakta doğan bebekler aslında ünlü olmanın dışında pek de avantajlı bir şekilde dünyaya gelemeyebiliyor.
Uçakta doğan bebeklerin kimlik işlemleri sırasında da doğduğu yer ve vatandaşlıkla ilgili konularda sorunlar yaşanırken her ülkenin farklı bir yöntem kullanmasına bağlı olarak ailelerin de sınırlarında bulundukları ülkelere göre hareket etmesi gerekebiliyor. Zaman zaman bazı hava yolu şirketleri tarafından gerçekleştirilen ücretsiz uçuş hakkı gibi durumlar ise her zaman yaşanmıyor.
