Türkiye’de doğurganlığın gerilemesi ve nüfusun yaşlanma eğilimi nedeniyle evlilik ve aileyi destekleyen teşvikler yürürlükte bulunuyor. Sosyal Güvenlik Kurumu ve ilgili mevzuat kapsamında çeyiz yardımı, evlilik nedeniyle kıdem tazminatı hakkı, çeyiz hesabına devlet katkısı ve dul eşlere evlenme ikramiyesi gibi ödemeler uygulanıyor. Desteklerden yararlanmak için resmi nikâhın nüfus kütüğüne işlenmiş olması ve mevzuattaki belgelerle başvuru yapılması gerekiyor.
CEYİZ YARDIMININ DETAYLARI BELLİ OLDU
Halk arasında çeyiz yardımı olarak bilinen evlenme ödeneği yetim aylığı alan kız çocuklarını kapsıyor. SSK ve Bağ-Kur statüsünde aylık alan kız çocukları evlendiklerinde iki yıllık aylıkları toplamı bir defa olmak üzere ödeniyor. Bu ödenek için nüfus kayıt örneği ve evlilik cüzdanı bilgileriyle SGK’ya dilekçe verilmesi isteniyor. Emekli Sandığı kapsamındaki kadınlar için uygulama farklı işliyor. Bu statüde evlenen kadınlara on iki aylık maaş tutarında evlenme ikramiyesi sağlanıyor.
Evlenme sonrası kısa sürede boşanma durumunda aylığın yeniden bağlanmasına ilişkin süre kuralı uygulanıyor. Mevzuatın öngördüğü bekleme süresi tamamlandığında yeniden aylığa dönüş için başvuru yapılabiliyor.
Evlilik nedeniyle kıdem tazminatı hakkı kadın çalışanları ilgilendiriyor. En az bir yıl kıdemi bulunan kadın işçi, evliliği izleyen bir yıl içinde iş akdini feshederse kıdem tazminatına hak kazanıyor. Bu süreçte evlilik tarihini gösteren belge ve işverene yapılacak yazılı bildirim zorunlu tutuluyor. Kıdem tazminatına esas süre ve ödeme, İş Kanunu hükümleri çerçevesinde hesaplanıyor.
Çeyiz hesabı uygulaması evlilik öncesi birikimi teşvik ediyor. Bankalarda açılan hesapta en az üç yıl düzenli tasarruf yapılması ve evliliğin yirmi yedi yaş tamamlanmadan gerçekleşmesi halinde devlet katkısı veriliyor. Katkı üst sınırı mevzuata göre belirleniyor. Uygulamada birikim tutarı ve tasarruf süresine bağlı oranlar uygulanıyor. Başvurular sözleşme şartları ve banka tarafından istenen belgelerle alınıyor.
Dul aylığı alan kadınların evlenmesi halinde ödenen evlenme ikramiyesi yalnızca bir kez veriliyor. Farklı eşlerden doğabilecek yeni yetim aylığı hakkı oluşursa yeni başvuru imkânı gündeme gelebiliyor.
