Sosyal Güvenlik Kurumu, vefat eden sigortalıların geride kalan ve evlenen dul eşleri ile yetim kız çocuklarına yönelik özel bir sosyal yardım programı yürütmektedir. Evlenme ödeneği olarak adlandırılan bu destek, evlilik sebebiyle mevcut aylıkları kesilecek olan kişilere bir defaya mahsus olmak üzere ödenir. Bu yardım, hem yaşanacak gelir kaybını bir süreliğine telafi etmeyi hem de evliliğin başlangıç masraflarına katkıda bulunmayı amaçlar. Eğer siz de vefat eden eşinizden dul aylığı veya vefat eden anne/babanızdan yetim aylığı alıyorsanız ve evlilik planınız varsa, bu destek hakkında bilgi sahibi olmanız önemlidir.
Potansiyel Hak Sahipleri Kimlerdir?
Evlenme ödeneği herkes için geçerli bir hak değildir. SGK mevzuatı, bu haktan yararlanabilecek kişileri net bir şekilde tanımlamıştır. Eğer vefat eden eşinizden dolayı SGK'dan dul aylığı alıyorsanız ve yeniden evlenirseniz, evlenme ödeneği alma potansiyeliniz bulunmaktadır. Benzer şekilde, eğer vefat eden sigortalı anne veya babanız üzerinden SGK'dan yetim aylığı alan bir kız çocuğuysanız ve evlenirseniz, yine bu ödenek için hak sahibi olabilirsiniz. Önemli olan nokta, evlilik anında bu aylıklardan birini alıyor olmanız ve evlilik nedeniyle bu aylığınızın kesilecek olmasıdır. Erkek çocuklar veya diğer yakınlar bu kapsamda değildir.
Alabileceğiniz Ödeme Tutarı Ne Kadar?
Alacağınız evlenme ödeneğinin miktarı sabit değildir ve vefat eden yakınınızın durumuna bağlı olarak değişir. Kritik faktör, yakınınızın vefat tarihidir. Eğer yakınınız 1 Ekim 2008 tarihinden sonra vefat ettiyse, size bağlanmış olan son dul veya yetim aylığının 24 katı (iki yıllık tutar) kadar ödeme alırsınız. Ancak, eğer yakınınız 1 Ekim 2008 tarihinden önce vefat etmiş ve Emekli Sandığı'na (devlet memuru) tabi idiyse, bu durumda alacağınız ödeme, son aylığınızın 12 katı (bir yıllık tutar) olacaktır. Bu hesaplama, SGK tarafından başvurunuz incelendikten sonra yapılır ve tarafınıza bildirilir veya doğrudan ödenir.
Başvurunuzu Nasıl Yapmalısınız?
Eğer yukarıdaki şartları taşıyorsanız ve evlendiyseniz, evlenme ödeneğini almak için SGK'ya başvurmanız gerekmektedir. Başvuru için izlemeniz gereken yol, vefat eden yakınınızın sigortalılık durumuna göre farklılık gösterir. SSK (4/A) veya Bağ-Kur (4/B) sigortalısı yakınınız için, onun SGK dosyasının bulunduğu ildeki Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü'ne veya ilgili Sosyal Güvenlik Merkezi'ne gitmelisiniz. Emekli Sandığı (4/C) sigortalısı yakınınız için ise başvurunuzu Ankara'daki SGK Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü'ne (Kamu Görevlileri Emeklilik Daire Başkanlığı) yapmanız gerekecektir. Başvuruda, SGK'dan alacağınız veya web sitesinden indireceğiniz talep formunu doldurmalı ve evlilik cüzdanınızı ibraz etmelisiniz. Nüfus kaydınızda evlilik görünmüyorsa, evlilik cüzdanı fotokopisi de gerekebilir.
Bilmeniz Gereken Diğer Önemli Detaylar
Evlenme ödeneği başvurusu yaparken ve sonrasında bazı önemli noktaları bilmenizde fayda var. Bu ödenek, her hak sahibi için sadece bir defa ödenir. Tekrar evlenmeniz durumunda ikinci kez ödenek alamazsınız. Ödeneği aldıktan sonra, eğer iki yıl dolmadan boşanırsanız, boşandığınız tarihten itibaren iki yıllık süre tamamlanana kadar tekrar dul veya yetim aylığı alamazsınız. Başvurunuzu evlilik tarihinden itibaren 5 yıl içinde yapmanız gerektiğini unutmayın, aksi takdirde hakkınızı kaybedebilirsiniz. Başvuru sürecinin ve ödemenin zamanlaması kurumun iş yoğunluğuna göre değişebilir, bu nedenle başvurunuzu evlendikten sonra mümkün olan en kısa sürede yapmanız tavsiye edilir.