Motokuryelerin oluşturduğu sosyal medya gruplarında vergi kaçırmaya yönelik yasa dışı paylaşımlar gündemde.
KURYELER NASIL BİR SİSTEM KURDU?
Esnaf kurye statüsünde çalışan motokuryeler, gelirlerini düşük göstermek ve vergi ödememek için yüzde 1 ile 3 oranında komisyonla sahte fatura temin ediyor. Bu yasa dışı yöntemle hem devlete ödenmesi gereken vergiden kaçınılıyor hem de kayıt dışı gelirler artıyor.
Yemek ve market teslimatlarını gerçekleştiren esnaf kuryeler, çalıştıkları platformlar üzerinden her teslimat sonrası fatura kesmek zorunda. Ancak bazı kuryeler, yakıt ve yedek parça gibi temel giderlerin dışındaki harcamalarını yüksek göstermek için “naylon fatura” satın alıyor. Bu yöntemle 100 bin liralık kazanç elde eden bir kurye, yüzde 2-3 komisyonla temin ettiği sahte faturaları muhasebe kayıtlarına dahil ederek vergisini asgari seviyeye indiriyor.
Sosyal medya üzerinden kurulan bu yasa dışı ağlarda “KDV açığınız için fatura kesilir”, “Yedek parça %1, e-fatura %3” gibi açık ilanlar dolaşıyor.
Bazı kuryelerin bağlı olduğu muhasebecilerin de bu işlemlere aracılık ettiği iddia ediliyor. e-Arşiv ve e-Fatura sistemlerini kötüye kullanan bazı kişiler, hem gelirlerini düşük gösteriyor hem de BAĞ-KUR primlerini ödemeyip sildirme yoluna gidiyor. Böylece aylık kazancı 100 bin lirayı aşan kuryeler, sadece 2-3 bin lira vergiyle yüksek gelir elde ediyor.
Vergi kaçıran kuryeler, motosiklet bakım ve yedek parça faturalarını da komisyonla keserek gerçekte olmayan giderleri belgelemeye çalışıyor. Çin menşeli ucuz scooter kullanan kuryelerin bu yöntemle “motorun fiyatından fazla gider yazdıkları” belirtiliyor. Bu da Maliye’nin radarına takılabilecek bir başka gösterge olarak değerlendiriliyor.
UTTS sistemine rağmen sahte yakıt fişi hazırlayan kişilerin de ortaya çıktığı bildiriliyor. Normalde akaryakıt fişlerinin sistem tarafından otomatik işlenmesi gerekirken, bazı şahıslar “UTTS’li plakaya garantili yakıt fişi” temin ettiğini öne sürüyor.
Maliye’nin kısa sürede geniş çaplı denetim başlatması bekleniyor. Vergisini düzenli ödeyen kuryeler, bu tür uygulamaların hem sektöre hem de meslek itibarına zarar verdiğini dile getiriyor. Vergi uzmanları, “Bu sistem sürdürülebilir değil, tespit edilen her vakada ciddi para cezaları ve vergi borçlarıyla karşılaşılabilir” uyarısında bulunuyor.
