Konut ve otomobil fiyatlarındaki artışın ardından alternatif finansman modellerine yönelen vatandaşlar için önemli bir gelişme yaşandı. Faizsiz ödeme sistemi ile ev ve araba sahibi olmak isteyenlere kötü haber geldi. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu, tasarruf finansman şirketlerinin işleyişine dair yeni kurallar getirdi. Alınan karar, sisteme yeni dahil olacak kişilerin ödeme planlarını doğrudan etkiliyor. BDDK’nın yaptığı düzenleme ile daha önce faizsiz ödeme sağlayan finansman şirketlerine 6 taksitte ödenen organizasyon ücretinin yarısı peşin olarak ödenecek. Yapılan değişiklik, başlangıç maliyetlerini artırarak sisteme girişi zorlaştırabilir. Sektör temsilcileri ve vatandaşlar yeni kuralların piyasaya etkisini analiz ediyor.
Sisteme Giriş Şartlarında Köklü Değişim
Son dönemde faizsiz olarak taşıt, konut, iş yeri, arsa gibi ihtiyaçlara erişimi sağlayan tasarruf finansman şirketlerine ilk kez giriş yapacak olanlara ilişkin ve taksit ödemesini yapan katılımcılar için bir dizi değişiklik yapıldı. Söz konusu düzenleme, hem yeni üyeleri hem de mevcut ödeme planlarını kapsıyor. Faizsiz sistem olması nedeniyle hem faize duyarlılığı olanlar hem de sadece organizasyon ücreti ödeyerek sisteme dahil olunup faizsiz parayı elde etmek isteyenlerin katıldığı sistemde köklü değişiklik devreye giriyor. Vatandaşların sisteme katılım motivasyonunu etkileyebilecek olan kararlar resmiyet kazandı. Artık katılımcıların sözleşme aşamasında daha yüklü bir ödeme yapması gerekecek. İlgili durum, özellikle dar gelirli vatandaşların bütçesini zorlayabilir.
Peşinat Zorunluluğu ve Taksit Sınırlaması
Düzenlemenin detayları incelendiğinde ödeme takviminin sıkılaştırıldığı görülüyor. BDDK'nın yaptığı değişiklik ile organizasyon ücretinin asgari yüzde 50’si, tasarruf finansman sözleşmesi kapsamında en geç ilk tasarruf dönemi taksiti ile tahsil edilecek. Yani ücretin yarısı artık neredeyse peşin olarak alınıyor. Daha önce bu uygulama 6 eşit taksitle kredi kartından karşılanıyordu. Taksit sınırı olmasa da kurumlar taksit sayısını 6 olarak uyguluyordu. Yeni sistemde ise söz konusu esneklik ortadan kaldırıldı. Katılımcıların nakit akışını yeniden planlaması gerekiyor. Organizasyon ücretinin kalan kısmı, ikinci tasarruf dönemi taksitiyle birlikte başlamak üzere, ardışık ve eşit şekilde azami 4 taksitte tahsil edilebilecek. Kalan borcun vadesi de kısaltılmış durumda.
Kredi Kartı Kullanımına Getirilen Yasaklar
Ödeme yöntemlerinde de kredi kartı kullanımına kısıtlamalar getirildi. Organizasyon ücretinin kredi kartı ile tahsil edilmesi halinde, kredi kartı ile tahsil edilen tutarda hiçbir şekilde ilave taksitlendirme yapılmayacak. Bankaların sunduğu sonradan taksitlendirme gibi imkanlar bahsi geçen işlemde kullanılamayacak. Kredi kartı ile yapılan sözü edilen tahsilatlardan doğan POS alacaklarında bloke ödeme yöntemi uygulanacak. Böylece şirketlerin nakit akışı kontrol altına alınıyor. Tasarruf ve finansman dönemi taksitleri ise kredi kartı kullanılmaksızın sadece nakden tahsil edilecek. Vatandaşlar aylık ödemelerini kartla yapma kolaylığından mahrum kalacak. Düzenleme, sistemin mali yapısını güçlendirmeyi hedeflerken katılımcıların ödeme esnekliğini azaltıyor.
Finansal Sistemin İstikrarı Hedefleniyor
Alınan kararların temelinde tasarruf finansman sektörünün daha sağlam bir zemine oturtulması yatıyor. BDDK, şirketlerin mali yapısını korumak ve olası riskleri minimize etmek adına söz konusu adımları atıyor. Peşinat oranının artırılması, şirketlerin likidite sorununu çözmeyi amaçlıyor. Ancak vatandaş cephesinde başlangıç maliyetlerinin yükselmesi sisteme olan ilgiyi azaltabilir. Taksit sayısının düşürülmesi ve nakit ödeme zorunluluğu, katılımcıları alternatif arayışlara itebilir. Sektör oyuncuları, yeni kurallara uyum sağlamak için kampanyalarını revize etmeye hazırlanıyor. Önümüzdeki günlerde finansman şirketlerinin nasıl bir strateji izleyeceği merak konusu olmaya devam ediyor. Vatandaşların yeni şartlara adaptasyonu zaman alacak gibi görünüyor.
