Artan kira fiyatları, ev sahipleri ile kiracılar arasındaki tartışmaların şiddetini arttırıyor. Mahkemelerde binlerce dava görülmek için beklerken, zaman zaman anlaşmazlıklar şiddet boyutlarına ulaşabiliyor.
Kira fiyatlarındaki yükseliş, uzun süre aynı evde yaşayan kiracılar için bir avantaj olabilirken, ev sahipleri için dezavantajlı bir durum oluşturuyor. Mülk sahipleri, kiralarda herhangi bir sorun olmasa ve ödeme aksaması olmasa bile yıllardır aynı evde kalan kiracısını çıkarmak için yöntemler araştırıyor.
UZMAN İSİM CEVAPLADI
Hürriyet'ten gazetesinin haberine göre, gayrimenkul hukukçusu Avukat Ümit Yasin, kiracıların hukuki yönden avantajlarını ve dezavantajlarını anlattı. Bir kiracıyı çıkarmak ev sahipleri için yıllarca sürebiliyor. Kiracılar çoğunlukla mağdur olsa da zaman zaman ev sahipleri de mağduriyet yaşayabiliyor. Çıkan kiracının ardından binlerce liralık masraf yapmak zorunda olan ev sahipleri bulunuyor. Peki bu durumda ev sahiplerinin hangi hakları bulunuyor?
KİRACI EVİ NASIL BIRAKMALI
Türk Borçlar Yasası’nın 334’üncü maddesi uyarınca “kiracı kiralananı ne durumda teslim almışsa, kira sözleşmesinin bitiminde o durumda geri vermekle yükümlüdür. Ancak, kiracı sözleşmeye uygun kullanma dolayısıyla kiralananda meydana gelen eskimelerden ve bozulmalardan sorumlu değildir”.Dolayısıyla kiracı, olağan kullanımdan dolayı ortaya çıkan eskimeler dışında, kiralananı boşaltıp teslim ederken kira ilişkisinin başladığı dönemdeki haliyle geri vermelidir.
SÖZLEŞMENİN DETAYLARINA DİKKAT
Uygulamada kiralananda bulunan demirbaşların bir listesi ile konutun tam ve sağlam şekilde teslim edildiği belirtilmektedir. Bunun dışında detaylı liste yapılan kira sözleşmeleri oldukça nadir olarak karşımıza çıkıyor.Sözleşmelerde ayrıca kiralananın tahliye esnasında kiracı tarafından yeniden boyatılacağı da belirtilmektedir. Sözleşmede böyle bir yükümlenme varsa kiracı sözleşmenin bu maddesine riayet ederek boya da yaptırmalıdır.
KİRACI EVİ KÖTÜ BIRAKIRSA...
Türk Borçlar Yasası’nın 335’inci maddesinde, “Kiraya veren, geri verme sırasında kiralananın durumunu gözden geçirmek ve kiracının sorumlu olduğu eksiklikleri ve ayıpları ona hemen yazılı olarak bildirmek zorundadır. Bu bildirim yapılmazsa, kiracı her türlü sorumluluktan kurtulur. Ancak, teslim alma sırasında olağan incelemeyle belirlenemeyecek olan eksikliklerin ve ayıpların varlığı hâlinde, kiracının sorumluluğu devam eder. Kiraya veren, bu tür eksiklikleri ve ayıpları belirlediğinde, kiracıya hemen yazılı olarak bildirmek zorundadır” ibaresi yer alıyor. Dolayısıyla kiraya veren böyle bir durumda vakit kaybetmeden işlemleri yerine getirmelidir.
NASIL BİR YAPTIRIM SÖZ KONUSU
Kişinin uğramış olduğu zararlarını tazmin etmesi için hukuk mahkemelerinde dava açması gerekmektedir. Haksız fiillerin ceza sorumluluğunu doğurduğu durumlarda ise ayrıca ceza davası da açılabilir. Kiracının mala zarar verme suçunu işlemiş olması seçeneği de değerlendirilebilir. Bu durumda hapis veya adli para cezasına hükmolunabilir.Ancak savcılık ve/veya ceza mahkemelerinin bu haksız fiillerin hukuk yargılamasının konusu olduğu değerlendirmesini yapması da olasıdır.
Bir kiracının, kiralananı zarar vererek teslim etmesi halinde;
-- Kiraya veren hiç vakit kaybetmeden bunları tespit ettirmelidir,
-- Kiracısına yazılı olarak bildirim yapmalıdır,
-- Bu tespit işleminin mahkemeler vasıtası ile yapılması ileride ortaya çıkacak ihtilafı önlemek bakımından önemlidir,
-- Akabinde kiraya veren, bu zararların giderilmesi veya zararların tazminat bedelinin kendisine ödenmesi için kiracısına karşı dava açmalıdır.
