Emeklilik hayali kuran milyonlarca vatandaş için, maaş hesaplamalarında kritik bir faktör olan dilekçe tarihi, bir kez daha önemini kanıtladı. Sadece çalışma süresi ve ödenen prim gün sayısının değil, aynı zamanda emeklilik başvurusunun yapıldığı dönemin ekonomik göstergelerinin de emekli aylığını belirlemede kilit rol oynadığı ortaya çıktı. Özellikle 2024 ile 2025 yılları arasında emekli olan bireyler arasında gözlemlenen maaş farklılıkları, sistemin söz konusu dinamiğini çarpıcı bir şekilde gözler önüne serdi. Yaşanan farklılıklar, Kamu Denetçiliği Kurumu'nun (KDK) da dikkatini çekti ve kurum, konuyu incelemeye aldı.
Dilekçe Tarihi Maaşı Nasıl Etkiliyor?
Emekli aylığının hesaplanmasında kullanılan güncelleme katsayısı, her yıl bir önceki yılın enflasyon oranı ve gayri safi yurtiçi hasıla (GSYH) artış hızının yüzde 30'unun toplanmasıyla belirleniyor. Aylıklara yapılan zamlar ise Tüketici Fiyat Endeksi'ndeki (TÜFE) 6 aylık değişim oranlarına göre şekilleniyor. 2024 yılı özelinde, emekli aylıklarına yıl boyunca yapılan kümülatif artış, o yılın güncelleme katsayısından daha yüksek bir orana ulaştı. Yıl içindeki aylık artışları toplamı yüzde 86.16 olurken, güncelleme katsayısı bunun altında kaldı. Sonuç olarak, 2024 yılı içinde emeklilik dilekçesini veren SSK ve Bağ-Kur sigortalıları, başvurularını 2025 yılına erteleyenlere kıyasla yaklaşık yüzde 30 daha avantajlı bir başlangıç maaşına hak kazandı.
Kamu Denetçiliği Kurumu Maaş Farklarını İnceliyor
Emekli olan vatandaşlar arasında farklı tarihlerde dilekçe vermelerinden kaynaklanan maaş uçurumları, çok sayıda başvurunun ardından Kamu Denetçiliği Kurumu'nun (KDK) gündemine taşındı. Kurum, konuyu detaylı bir şekilde inceleyerek bir değerlendirme raporu hazırladı. KDK'nın yaptığı inceleme neticesinde, oluşan maaş farklarının giderilebilmesi için tek çözüm yolunun yasal bir düzenleme yapılması olduğu vurgulandı. Kurum, benzer mağduriyetlerin önlenmesi ve adil bir sistemin tesisi için yasa koyucuya çağrıda bulundu. Vatandaşlar, KDK'nın söz konusu tespitlerinin ardından atılacak adımları merakla bekliyor.
2025 Yılında Emekli Olacakların Durumu
Peki, 2025 yılı sonuna kadar emeklilik başvurusunda bulunanları nasıl bir maaş tablosu bekliyor? Hesaplamalara göre, 2025 yılında emeklilik dilekçesi verenlerin aylıkları, öncelikle 2024 yılına ait güncelleme katsayısı olan 1,4544 ile çarpılacak. Ardından, ortaya çıkan bu tutara 2025 yılının Ocak ayında yapılan yüzde 15.75'lik zam oranı eklenecek. Son olarak, Temmuz ayında yapılması öngörülen yüzde 18'lik zam da hesaba dahil edilecek. Tüm bu artışlar neticesinde, 2025 yılında emekli olan bir kişinin maaşında kümülatif olarak yüzde 36.59'luk bir artış yaşanacak. Örnek vermek gerekirse, 2024 yılında 10 bin lira olarak hesaplanan bir emekli maaşı, belirtilen artışlarla birlikte 2025 sonunda yaklaşık olarak 19 bin 866 liraya ulaşmış olacak.
2026'da Emeklilik Daha Dezavantajlı Olabilir
Emeklilik dilekçesini 1 Ocak 2026 tarihinden sonraya bırakanlar için ise mevcut ekonomik projeksiyonlara göre daha farklı bir tablo öngörülüyor. Söz konusu durumda, emekli maaşı 2025 yılındaki enflasyon oranı ile aynı yılın GSYH büyüme oranının yüzde 30'unun toplanmasıyla bulunacak olan güncelleme katsayısına göre belirlenecek. Merkez Bankası'nın güncel tahminlerine göre, 2025 yılı için beklenen güncelleme katsayısı 1,2520 seviyesinde bulunuyor. Enflasyon beklentilerinin üst bandı dikkate alındığında ise bu katsayının 1,3020'ye kadar yükselebileceği tahmin ediliyor. Mevcut veriler ışığında yapılan hesaplamalara göre, 2026 yılında emekli olacak bir kişinin alacağı maaşın 18 bin 209 lira ile 18 bin 947 lira aralığında değişebileceği öngörülüyor. Bu senaryo, 2025 yılında dilekçe veren bir kişiye kıyasla yüzde 9.1'e varan bir maaş farkı oluşabileceği anlamına geliyor. Ancak unutulmamalıdır ki, bu hesaplamalar güncel tahminlere dayanmaktadır ve gerçekleşecek enflasyon ile büyüme rakamlarına göre değişiklik gösterebilir. Mevcut projeksiyonlar, 2025 sonuna kadar emeklilik başvurusu yapmanın daha avantajlı olacağına işaret ediyor. Ayrıca, bu yıl içinde emekli olanlar, daha yüksek maaş almanın yanı sıra emekli aylıklarına daha erken kavuşarak yıl bazında 2 ila 6 aylık ek bir kazanç da elde etmiş olacaklar.
