Türkiye'de milyonlarca sürücüyü ilgilendiren eski tip sürücü belgelerinin yenilenmesi için tanınan süre 31 Ekim 2025 tarihinde sona erdi. Belirlenen tarihten sonra ehliyetini yenilemeyen sürücüleri, ciddi idari ve mali yaptırımlar bekliyor. Karayolları Trafik Kanunu'nun 39/3 maddesi uyarınca, "geçerlilik süresi dolan sürücü belgesiyle araç kullanma" suçunu işleyenlere 12.978 TL'ye kadar para cezası kesilecek. Ancak asıl tehlike, sigorta poliçelerinde gizli. Sigorta sektörü temsilcileri, eski ehliyetlerin artık geçersiz sayılacağı ve bu durumun sürücüleri "ehliyetsiz sürücü" statüsüne düşüreceği konusunda uyarılarda bulundu.
Sigorta Şirketlerinden Hasar Ödemesi Yapılmayacak
Sigorta sektörü temsilcilerinin açıklamalarına göre, kaza anında eski tip ehliyetle araç kullanan sürücüler, sigorta şirketlerinden herhangi bir hasar ödemesi alamayacak. Türkiye Gazetesi'nden Kaan Zenginli'nin haberine göre, poliçe şartlarının en temel maddelerinden biri, "sürücünün yasal olarak geçerli bir ehliyete sahip olması"dır. 31 Ekim 2025 tarihinden sonra eski ehliyetler yasal geçerliliğini yitireceği için, bu tarihten sonra yapılacak kazalarda sigorta şirketleri hasar dosyalarını reddetme hakkına sahip olacak. Bu durum, hem kasko hem de zorunlu trafik sigortası poliçeleri için geçerli olacak. Kaza tespit tutanağında eski tip ve geçersiz bir ehliyet bilgisinin yer alması, sigorta şirketinin ödeme yapmaması için yeterli bir gerekçe olarak kabul edilecek.
Kasko Kendi Hasarını, Trafik Sigortası Karşı Tarafın Hasarını Ödemeyecek
Uygulamanın pratikteki sonuçları sürücüler için oldukça ağır olacak. Ehliyetini yenilemeyen bir sürücünün kaza yapması durumunda, kasko poliçesi kendi aracında oluşan hasarı karşılamayacak. Yani, aracın tüm tamir masrafı sürücünün kendi cebinden çıkacak. Daha da önemlisi, zorunlu trafik sigortası poliçesi devreye girse bile, sürücü yine de mali yükten kurtulamayacak. Zorunlu trafik sigortası, yasal bir zorunluluk gereği karşı tarafın hasarını ödese dahi, sigorta şirketi ödediği bu tutarı hukuki yollarla (rücu hakkı) sürücüden geri talep etme hakkına sahip olacak. Bu durumda sürücü, hem kendi aracının hasarını karşılamakla kalmayacak, aynı zamanda karşı tarafın hasarını da ödemek zorunda kalacak. Bu, on binlerce, hatta yüz binlerce liralık bir mali yük anlamına gelebilir.
Hukuki Dayanak ve Avukat Görüşü
Sigorta şirketlerinin bu konudaki tutumunun hukuki dayanakları oldukça sağlam. Avukat Ahmet Yavuzer, konuya ilişkin yaptığı değerlendirmede, sigorta şirketlerinin tavrının Türk Ticaret Kanunu ve Sigorta Sözleşmeleri Kanunu çerçevesinde tamamen yasal olduğunu belirtti. Yavuzer, "Her sigorta poliçesi, sürücünün yasal olarak geçerli bir sürücü belgesine sahip olmasını öngören bir 'asgari şart' maddesi içerir. Eski ehliyetin geçerliliğini yitirmesiyle birlikte, sigorta şirketleri poliçeden doğan yükümlülüklerini yerine getirmekten yasal olarak muaf olacaklardır" dedi. Avukat, rücu davalarının da hukuki temelinin güçlü olduğunu vurgulayarak, "Zorunlu trafik sigortasının karşı tarafın hasarını ödemesinin ardından sigorta şirketleri, bu tutarı 'ehliyetsiz araç kullandığı' gerekçesiyle sürücüden talep etme hakkına sahiptir" şeklinde konuştu.
Sürücüler Ne Yapmalı?
Yaşanabilecek ciddi mağduriyetlerin önüne geçmek için eski tip ehliyete sahip olan tüm sürücülerin, bir an önce ehliyetlerini yenilemeleri gerekiyor. Yenileme işlemleri, Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü'nün online randevu sistemi üzerinden veya ALO 199 çağrı merkezi aracılığıyla randevu alınarak gerçekleştirilebiliyor. Gerekli belgelerle birlikte nüfus müdürlüklerine başvurarak yenileme işlemi kolayca tamamlanabiliyor. Sürücülerin, hem yüksek para cezalarından hem de olası bir kaza anında yaşanacak büyük mali yüklerden korunmak için son günü beklemeden harekete geçmeleri büyük önem taşıyor. Unutulmamalıdır ki, ehliyet yenileme işlemi sadece yasal bir zorunluluk değil, aynı zamanda finansal bir güvencedir.
