Safranın değeri, altını bile geride bırakıyor. Son hasat döneminde kilosu 600 bin TL’ye kadar alıcı bulması beklenen safran, gramı 200–250 TL arasında satılıyor. Küçük bir arazide üretime başlayan çiftçiler, kısa sürede hayatlarının değiştiğini aktarıyor. Bir üretici, “Yalnızca 1 dönüm araziye safran ektim. İlk yıl 1,5 kilo ürün aldım. Kilogramı 400 bin TL’ye sattım. Şimdi evimin borcunu kapattım, ikinci tarlayı hazırlıyorum” dedi.
Az Alanda Yüksek Gelir, Sabır Gerektiriyor
Safran, küçük alanlarda yüksek gelir sağlayan bir bitki. 1 dönümden yaklaşık 1–2 kilo kuru safran elde edilebiliyor. Bu da bugünkü piyasa değeriyle 400–600 bin TL gelir anlamına geliyor. Üstelik bakım maliyeti oldukça düşük; iyi toprak, doğru sulama ve sabır yeterli oluyor. Safran, aşırı suyu sevmediği için az ama düzenli sulama yeterli. Ağustos ve eylül aylarında ekilen bitki, ekim sonu ve kasım başında hasat ediliyor. Her çiçekten sadece 3 adet kırmızı tepecik (safran ipliği) elde ediliyor ve 1 kilo safran için yaklaşık 150–200 bin çiçek gerekiyor. Bu yoğun emek, ürünün yüksek değerinin temel nedeni.
Türkiye’de Talep Artıyor, Eskişehir Öne Çıkıyor
Dünyanın en kaliteli safranları arasında gösterilen Safranbolu safranı, Avrupa ve Orta Doğu’ya ihraç ediliyor. Her yıl üretim artsa da talebi karşılayacak kadar üretim henüz yok, bu da fiyatların yükselmesine neden oluyor. Uzmanlar, “Bir dönüm safran eken, 1 yıl sonra 10 kat kazanç elde eder” diyor.
Eskişehir İl Tarım ve Orman Müdürlüğü, Geçit Kuşağı Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü ile yürütülen “Eskişehirli Hanımlar Safran Üretiyor Projesi” çerçevesinde kadın çiftçilere eğitimler veriyor. Toplantılarda safran yetiştiriciliği, bakım ve besleme yöntemleri, yabancı ot kontrolü ve kalite kriterleri hakkında bilgiler aktarılıyor, ardından uygulamalı eğitimler yapılıyor.
Projeyle Seyitgazi Beykışla, Han Gökçekuyu, Sarıcakaya Mayıslar, Tepebaşı Kızılinler ve Sivrihisar Merkez’de safran üretimi yaygınlaştırıldı. Çiftçilere, Enstitü’nün ilk tescilli yerli safran çeşidi Karaarslan teslim edilerek dikim işlemleri teknik personel desteğiyle gerçekleştirildi.
İl Tarım ve Orman Müdürlüğü’nün koordinasyonunda iki yıldır devam eden proje sayesinde, hem iç piyasada hem de ihracatta aranan kaliteye sahip safran üretimi sağlandı. 122 dekarı geçen safran ekim alanıyla Eskişehir, Türkiye’nin en büyük safran üretim merkezi olma yolunda önemli adımlar atıyor.
