Türkiye’nin önde gelen kuru incir firmalarından biri olan Sante Gıda, ihracatta karşılaşılan zorluklar sonucu mali krize girdi. Aydın’ın Nazilli ilçesinde faaliyet gösteren şirketin konkordato talebi, sektör genelinde endişe yarattı. Avrupa pazarına gönderilen ürünlerde aflatoksin ve okratoksin bulaşığı tespit edilmesi firmayı ciddi zararlara uğrattı. Geri gönderilen ve imha edilen ürünler şirketin mali yapısını sarstı. 25 yıldır faaliyetini sürdüren işletme, borçlarını yapılandırmak için konkordato yolunu seçti.
İhracatta Yaşanan Sıkıntılar
Sante Gıda’nın Avrupa pazarına sunduğu kuru incir ürünleri, aflatoksin engeliyle karşı karşıya kaldı. Ürünlerin geri çevrilmesi, şirketin uzun süredir devam eden ticari ilişkilerini zedeledi. Okratoksin sorunu da süreci daha da karmaşık hale getirdi. Gıda güvenliği standartlarını aşamayan ürünler, firmanın mali yükünü artırdı. İhracat kalemlerinde yaşanan bu sorun, rekabet gücünü ciddi şekilde azalttı.
Çalışanların Durumu
200’den fazla işçi istihdam eden Sante Gıda, istihdamı korumak için konkordato sürecini başlatmak zorunda kaldı. Firma yetkilileri, borçların yeniden yapılandırılmasının öncelikli amaç olduğunu belirtti. İş gücünü kaybetmemek için çeşitli önlemler planlanıyor. Çalışanların haklarının korunacağı ifade edildi. Ekonomik daralmanın işçiler üzerindeki etkileri bölge halkında da kaygı yarattı.
Bölgedeki Etkiler
Nazilli ve çevresinde incir üretimine dayalı ekonominin büyük bir kısmı Sante Gıda’ya bağlıydı. Firmanın yaşadığı sorunlar, bölgedeki tedarik zincirini doğrudan etkiledi. Çiftçiler, ürünlerini satmakta zorlanmaya başladı. Bölge ekonomisinin geleceği için alınacak tedbirler tartışma konusu oldu. Uzmanlar, benzer sıkıntıların diğer firmaları da zorlayabileceğini vurguladı.
Yargı Kararının Önemi
“Tahliye tarihi kesin tespit edilecek. Her kalem için hor kullanım–olağan kullanım ayrımı ayrı ayrı yapılacak. Rayiç birim fiyatlar, tahliye tarihi itibarıyla esas alınacak. Kullanım süresiyle orantılı yıpranma payı düşülerek tazminat belirlenecek.” Bu karar, sadece konut değil işyeri, fabrika ve makinelerde de uygulanabilecek. Böylece maddi zararların objektif ölçütlerle belirlenmesinin önü açıldı.