İklim değişikliği, kuraklık ve tarımsal üretimde yaşanan risklerin artması, Türkiye’yi yerli ve milli tohum üretiminde yeni bir Ar-Ge dönemine taşıdı. Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, 2025 yılı itibarıyla Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü (TAGEM) öncülüğünde yürütülen çalışmaların hızlandığını ve çok sayıda yerli tohum çeşidinin çiftçilerin hizmetine sunulduğunu duyurdu.
Bakan Yumaklı, tarla bitkileri alanında 180’i aşkın türde Ar-Ge çalışması yürütüldüğünü, 100’den fazla türde ise ıslah faaliyetlerinin sürdüğünü belirtti. Bu yıl itibarıyla 21 farklı tarla bitkisi türünde 35 yeni çeşit ve 9 hat geliştirilerek tescil süreci tamamlandı. Geliştirilen türler arasında buğday, arpa, ayçiçeği, patates, pamuk, yerfıstığı ve kinoa gibi ürünler yer alıyor.
Islah edilen çeşitlerin hem biyotik hem de abiyotik stres koşullarına (kuraklık, tuzluluk, hastalık, düşük sıcaklık vs.) karşı dayanıklı olduğu, ayrıca yüksek verim ve kalite değerlerine ulaştığı belirtildi. Geliştirilen bu 42 yeni çeşit, Türkiye’nin yerli tohum envanterine kazandırıldı.
Tarımsal Ar-Ge sadece tarla ürünleriyle sınırlı değil. Bahçe bitkileri alanında da bu yıl sekiz türde 25 yeni çeşit tescil edildi. Fındık, zeytin, üzüm, incir, muz, gül, karanfil ve kasımpatı gibi ürünlerde yapılan çalışmalarla, toplamda 107 türde 1.068 çeşit tescile ulaşıldı. Böylece yerli bahçe bitkileri üretiminde de güçlü bir çeşitlilik sağlandı.
TAGEM’e bağlı enstitüler, geliştirdikleri tohumlarla sadece çeşitliliği artırmakla kalmıyor; aynı zamanda modern yetiştirme teknikleri ve hasat sonrası muhafaza yöntemleriyle ürün kayıplarını azaltmayı hedefliyor. Böylece hem tarımsal verim artırılıyor hem de iklim değişikliğinin etkilerine karşı daha dayanıklı bir üretim altyapısı oluşturuluyor.
