Alışverişlerde kredi kartı ile yapılan ödemelerdeki fiyat farkı tartışmaları yeniden alevlendi. Vatandaşların artan şikayetleri üzerine konu Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin (TBMM) gündemine geldi. Küçük esnafın bankalar tarafından kesilen yüksek POS komisyonları nedeniyle zor durumda kaldığını belirten milletvekilleri, satış tutarının yaklaşık yüzde 4'ünün bankalara komisyon olarak ödendiğine dikkat çekti. Bu durumun esnafı kayıt dışına ittiğini ve tüketicileri mağdur ettiğini vurgulayan vekiller, hem komisyon oranlarına bir üst sınır getirilmesini hem de bankaların esnafa ödeme yapma (tahsilat) sürelerinin kısaltılmasını talep etti.
Nakit ve Kart Arasındaki Makas Açılıyor
Birçok işletmede, kredi kartıyla yapılan ödemelerde komisyon maliyetlerinin fiyata yansıtılması nedeniyle ürünlerin daha pahalıya satılması, nakit ödemelerde ise daha düşük bir tutar uygulanması yaygın bir pratik haline geldi. Örneğin, nakit ödemede 1000 TL olan bir ürün, kredi kartıyla alındığında komisyon farkı eklenerek daha yüksek bir fiyattan satılabiliyor. Bu durum, özellikle teknoloji, giyim ve hizmet sektörlerinde tüketicilerin tepkisini çekiyor. Ekonomi yönetiminin kayıt dışı işlemleri azaltmak amacıyla POS cihazı kullanımını teşvik etmesine rağmen, sahadaki uygulama farklılıkları devam ediyor.
Düzenleme Geldi Ama Sorun Bitmedi
Merkez Bankası, kayıt dışılığı azaltmak ve kartlı ödemeleri teşvik etmek amacıyla geçtiğimiz ay yeni bir düzenlemeyi devreye almıştı. 1 Kasım itibarıyla yürürlüğe giren kararla, POS komisyon oranları banka kartı ve kredi kartı işlemlerinde ayrıştırıldı. Banka kartı işlemlerinde azami komisyon oranı yüzde 1,04’e düşürülürken, kredi kartlarında uygulanan yüzde 3,56’lık oran sabit bırakıldı. Ancak bu düzenleme, özellikle kredi kartı kullanımının yoğun olduğu sektörlerde nakit-kart fiyat farkının kapanmasına yetmedi. Esnaf, kredi kartı komisyonlarının maliyetleri artırdığını savunmaya devam ediyor.
Milletvekilleri: "Esnaf 45 Gün Bekliyor"
Bütçe görüşmeleri sırasında söz alan milletvekilleri, küçük esnafın kredi kartı komisyonlarından ve uzun geri ödeme vadelerinden ciddi şekilde etkilendiğini vurguladı. Komisyon maliyetlerinin satış bedelinin yaklaşık yüzde 4’üne denk geldiğini belirten vekiller, esnafın kartla yaptığı satışın parasını bankadan ortalama 45 gün sonra tahsil edebildiğine dikkat çekti. Bu durumun, nakit akışını bozduğunu ve özellikle sermayesi kısıtlı olan küçük işletmeleri finansal açıdan zorladığını ifade eden milletvekilleri, ekonomi yönetiminden acil adım atılmasını istedi.
"Kartla 100, Nakit 90 Lira" Uygulaması Yaygınlaşıyor
AK Parti Uşak Milletvekili İsmail Güneş, komisyon yükünün hem esnafı zorladığını hem de vatandaşı iki farklı fiyatla karşı karşıya bıraktığını belirterek, "Kayıt dışılığı azaltmak için kredi kartı kullanımının desteklenmesi gerekiyor. Ancak komisyonlar yüksek olunca esnaf şöyle bir uygulamaya gidiyor: Kredi kartıyla ödersen 100 lira, nakit ödersen 90 lira… Bu durum giderek yaygınlaşıyor" ifadelerini kullandı. Muhalefet milletvekilleri de benzer görüşleri dile getirerek, esnafın sattığı ürünün karşılığını çoğu zaman bir buçuk ay sonra alabildiğini, bu sürenin kısaltılması ve POS komisyonlarına makul bir üst sınır getirilmesi gerektiğini vurguladı. Meclis'teki bu çağrıların, ekonomi yönetimi tarafından nasıl karşılık bulacağı merak konusu.
