Kamu çalışanları ile emeklilerin ücret artışlarını belirleyecek 8. Dönem Toplu Sözleşme maratonu, önceki dönemleri aratmayacak ölçüde sert bir pazarlığa dönüştü.
Yaklaşık 3 milyon 650 bin memur ile 2 milyon 520 bin memur emeklisini kapsayan süreçte, Memur-Sen’in talepleri ile hükümetin masaya koyduğu oranlar arasındaki fark kapanmadı.
Süreci değerlendiren SGK uzmanı İsa Karakaş, uyuşmazlığın büyümesi halinde dosyanın büyük olasılıkla Kamu Görevlileri Hakem Kurulu’na taşınacağını, beklentilerin yönetilmesi gerektiğini açıkladı.
TEKLİFLER NET KARŞILIK BULMUYOR
Karakaş’ın değerlendirmesine göre tablo yeni değil. 2023’te işçi sendikaları masadan kayda değer kazanımlarla kalkarken, memurlar ve özellikle memur emeklileri benzer bir iyileşme elde edemedi. 2024–2025 döneminde de TÜİK’in açıkladığı enflasyon oranlarının altında kalan artışlar nedeniyle reel kayıplar birikti.
Bu nedenle Memur-Sen kanadı, bu dönem masaya ön şart niteliğindeki başlıkları taşıdı. 2023 Temmuz’dan bu yana gündemde olan seyyanen zam borcunun ödenmesi, birinci dereceye gelmiş tüm memur ve emeklilere 3600 ek göstergenin verilmesi ve son üç toplu sözleşme döneminde biriken enflasyon altı farkların telafisi. Ancak bugüne kadarki teklifler bu kalemlerde net bir karşılık içermedi.
Olası rotanın Hakem Kurulu olması, tartışmayı başka bir boyuta taşıyor. 11 üyeden oluşan kurulun çoğunluğu Cumhurbaşkanı tarafından atanıyor; bu yapı, hem içeride hem de uluslararası platformlarda “zorunlu tahkim” eleştirilerine konu oluyor. Karakaş, ILO raporları ve Avrupa Sosyal Şartı yorumlarında, toplu pazarlıkta son sözün mahiyeti itibarıyla idareye yakın bir mekanizma tarafından verilmesinin normlarla çeliştiği uyarılarının yer aldığını hatırlatıyor. Geçmiş kararların çoğu, hükûmetin teklif aralıkları içinde şekillendiği için, bu dönemde de memur ve emeklilerin beklediği kalıcı refah artışına kapı aralanması zor görünüyor.
Önümüzdeki günlerde hükûmetin ikinci teklifinin açıklanması ve akabinde müzakere trafiğinin hızlanması bekleniyor. Ancak uzmanlara göre asıl belirleyici, enflasyon farkı mekanizması ve bütçe çerçevesi olacak; seyyanen düzenleme ile 3600 ek gösterge gibi kalemlerde somut irade ortaya konulmadığı sürece “oransal zam” başlığı, kayıpları telafi etmeye yetmeyecek.
