Kurban ibadetini yerine getirmek veya hayırda bulunmak amacıyla internet üzerinden bağış yapmayı tercih eden iyi niyetli bireyler, ne yazık ki siber dolandırıcıların birincil hedefleri arasında yer alıyor. Uzmanlar, toplumda güven kazanmış, tanınmış dernek ve vakıfların internet sitelerini ustalıkla taklit ederek tuzak kuran bu kötü niyetli kişilere karşı her zamankinden daha fazla dikkatli olunması gerektiğinin altını çiziyor. Özellikle bayram dönemlerinde artış gösteren yardım faaliyetleri, dolandırıcılar için yeni fırsatlar anlamına geliyor. Vatandaşların, bu tür olumsuz durumlarla karşılaşmamak adına alacakları basit önlemler büyük önem taşıyor.
Kusursuz Taklitler: Sahte Siteler Gerçeğini Aratmıyor
Marmara Üniversitesi (MÜ) İletişim Fakültesi Görsel İletişim Tasarımı Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Ali Murat Kırık, Kurban Bayramı’nın yaklaşmasıyla birlikte siber dolandırıcıların faaliyetlerinde belirgin bir artış gözlemlendiğini ifade etti. Prof. Dr. Kırık, yaptığı açıklamada, "Özellikle online kurbanlık satın almak ya da bağış yapmak isteyenlerin çok dikkatli olması gerekiyor. Çünkü gerçek vakıf ve derneklerin internet sitelerini birebir kopyalıyorlar, taklit ediyorlar. Site tasarımı, logoları, IBAN numaralarını bile gerçek gibi gösteriyorlar" sözleriyle tehlikenin boyutuna dikkat çekti. Dolandırıcılar, sitelerin arayüzlerini o kadar profesyonelce kopyalıyorlar ki, sıradan bir internet kullanıcısının sahte ile gerçeği ayırt etmesi oldukça zorlaşıyor. Görsel unsurların yanı sıra, iletişim bilgileri gibi detaylar da yanıltıcı olabiliyor.
Sosyal Medyadan Yönlendirme ve Aldatıcı Dekontlar
Dolandırıcıların kurbanlarını ağlarına düşürmek için sıkça başvurdukları yöntemlerden biri de sosyal medya platformları. Prof. Dr. Ali Murat Kırık, bu kişilerin sponsorlu reklamlarla vatandaşların karşısına çıktıklarını belirterek, "Kurban bağışınızı şimdi yapın gibi mesajlarla sizi sahte sitelere yönlendirme işlemini gerçekleştiriyorlar. Hatta siz parayı yatırdıktan sonra sahte dekont da gönderiyorlar. Ama tabii şurada ne kurban kesiliyor ne de bağışınız yerine ulaşmış oluyor" ifadelerini kullandı. Mağdurlar, bağış yaptıklarını düşünerek sahte bir huzur yaşarken, aslında hem paralarından oluyorlar hem de kurban ibadetleri yerine getirilmemiş oluyor. Gönderilen sahte dekontlar, aldatmacanın bir parçası olarak güven tesis etmeyi amaçlıyor.
Kişisel Veriler de Hedefte: Kiralık IBAN Tehlikesi
Prof. Dr. Kırık, yaşanan dolandırıcılık olaylarında dijital okuryazarlığın ne denli kritik bir rol oynadığının altını çizdi. Kırık, "Özellikle dijital okuryazarlığı pek fazla olmayan vatandaşlarımızı şurada tuzağa düşürmeye çalışıyorlar. Aynı zamanda kurban bağışından faydalanmak isteyen ihtiyaç sahiplerinin de tuzağa düşürülmesi amaçlanıyor. Banka, adres, kişisel bilgiler de çalınıyor. Şunlar kişisel veri açısından değerlendirildiğinde çok önemli, son dönemlerde kişisel veri ihlalleri de giderek artış göstermeye başladı. Çalınan bilgiler webin görünmeyen yüzünde, karanlık webde de satılığa çıkarılıyor. Dolandırıcılar her döneme, her koşula, her güne uygun stratejiler geliştiriyorlar" şeklinde konuştu. Dolandırıcıların, izlerini kaybettirmek amacıyla "kiralık IBAN" yöntemine başvurduklarını da belirten Kırık, "Adres çubuğunu kontrol edin ve özellikle sizden yardım ya da bağış adı altında IBAN hesabı gönderen, 'derneğimizin ya da vakfımızın adına değil, bir kişi adına yollayın' diyen hesaplara asla para göndermeyin. Çünkü onlar daha çok kiralık IBAN kullanarak izlerini de kaybettirmeye çalışıyorlar" uyarısında bulundu.
Güvenli Bağış İçin Atılacak Adımlar ve İhbar Yolları
Bağış yapmayı düşünen bireylerin, işlem yapmadan önce ilgili kurumun resmi internet sitesini dikkatlice kontrol etmesi hayati önem taşıyor. Prof. Dr. Kırık, "Şüpheli bir durum varsa mutlaka kurumun telefonunu arayıp teyit etmeniz lazım. Özellikle yapay zekadan hazırlanmış videolara oldukça dikkat edin. Mutlaka kurumlar üzerinden teyit alın. Resmi sitelerin uzantılarına mutlaka dikkat edin" diyerek alınabilecek önlemleri sıraladı. Tüketici Konfederasyonu Siber Güvenlik Komisyonu Başkanı Muharrem Baki ise, mağduriyet durumunda yapılması gerekenlere değinerek, "Tüketicilerin dolandırıldıkları takdirde bankayı arayıp işlemi durdurup, kredi kartını bloke ettirmesi ve aynı zamanda suç duyurusunda bulunması gerekiyor" dedi. Baki ayrıca, şüphelenilen sitelerin Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu'na (BTK) bildirilmesini tavsiye ederek, "Oradan da bildirimde bulunmalarını tavsiye ediyoruz ki başkaları mağdur olmasın" çağrısında bulundu.
