Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan son enflasyon verileri, milyonlarca kiracı ve ev sahibinin beklediği Kasım ayı yasal kira artış oranını belirledi. Buna göre, kira sözleşmesini Kasım ayında yenileyecek olan iş yeri sahipleri için yasal tavan zam oranı yüzde 37,15 olarak kayıtlara geçti. Ekim ayında söz konusu oran yüzde 38,36 olarak uygulanmıştı, böylece bir önceki aya göre sınırlı bir düşüş yaşandığı görüldü. Belirlenen oran, hem kiracıların ödeyeceği en yüksek yasal tutarı hem de ev sahiplerinin talep edebileceği azami artışı ifade ediyor.
Yasal Dayanak ve Hesaplama Yöntemi
Kira artış oranının belirlenmesindeki yasal dayanak, Türk Borçlar Kanunu'nda yapılan düzenlemelere dayanmaktadır. Kanuna göre, kira artış oranı, bir önceki kira yılının Tüketici Fiyat Endeksi'nin (TÜFE) on iki aylık ortalamalarına göre değişim oranını geçemez. TÜİK tarafından açıklanan verilere göre, on iki aylık ortalama TÜFE artışı %37,15 olarak gerçekleşti. Bu nedenle, Kasım 2025 itibarıyla kira sözleşmelerinde uygulanabilecek en yüksek zam oranı da bu seviyede sabitlendi. Rakam, kiracıları yüksek enflasyona karşı korumayı amaçlayan bir tavan niteliği taşımaktadır. Ev sahipleri ve kiracılar, karşılıklı anlaşarak bu oranın altında bir artış belirleyebilirler.
Konut Kiralarında %25 Sınırı Devam Ediyor
Açıklanan yüzde 37,15'lik tavan oran, mevcut yasal düzenlemeler nedeniyle doğrudan konut kiraları için geçerli değildir. Adalet Bakanlığı tarafından uzatılan geçici bir madde uyarınca, konut kiralarında artış oranı 1 Temmuz 2025 tarihine kadar %25 ile sınırlandırılmıştır. Dolayısıyla, Kasım ayında sözleşme yenileyecek olan konut kiracıları için ev sahipleri yasal olarak en fazla %25 oranında zam yapabilir. Açıklanan %37,15'lik oran ise iş yerleri, dükkanlar, ofisler ve diğer ticari mülkler için yasal tavan olarak uygulanacaktır. Konutlarda ise bu oran, taraflar arasında bir anlaşmazlık olması durumunda mahkemelerde emsal olarak dikkate alınabilmektedir.
Yeni Kira Bedelleri Nasıl Hesaplanacak?
Kasım ayında iş yeri kiralarına yapılacak zammın hesaplanması, açıklanan %37,15'lik orana göre oldukça basittir. Mevcut kira bedeli, açıklanan oranla çarpılarak artış miktarı bulunur ve eski kiraya eklenir. Mevcut kira bedeli 10 bin TL olan bir iş yerinin aylık yeni kira tutarı 13 bin 715 TL olacaktır. Mevcut kirası 15 bin TL olan bir kiracının ödeyeceği yeni tutar ise 20.572,5 TL olarak hesaplanmaktadır. Kira bedeli 20 bin TL olan bir mülk için yeni kira 27 bin 430 TL'ye yükselecektir. Eğer mevcut kira 25 bin TL ise, aylık yeni kira tutarı 34.287,5 TL olacaktır. Mevcut kirası 30 bin TL olan bir işletme ise yeni dönemde 41.145 TL kira ödemesi yapacaktır.
Kiracı ve Ev Sahiplerinin Yasal Hakları
Belirlenen %37,15'lik oran, ev sahiplerinin kiraya yapabileceği en yüksek zam sınırını çizmektedir. Hiçbir ev sahibi, yasal olarak bu oranın üzerinde bir artış talep edemez. Kiracıların, tavan oranın üzerinde bir zam talebiyle karşılaşmaları durumunda yasal haklarını kullanma imkanı bulunmaktadır. Ev sahipleri ve kiracılar, aralarında anlaşarak %37,15'in altında herhangi bir oranda zam yapma konusunda serbesttirler. Anlaşmazlık durumunda ise yasal oranlar geçerli olacaktır. Uzmanlar, hem kiracıların hem de ev sahiplerinin haklarını bilerek hareket etmelerinin, olası hukuki sorunların önüne geçilmesi açısından önemli olduğunu vurgulamaktadır.
