Türkiye’de 1932 yılından bu yana yürürlükte olan İcra ve İflas Kanunu sil baştan değiştiriliyor. Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, yeni düzenlemeye duyulan ihtiyacı vurgulayarak bilim kurulu tarafından hazırlanan taslağın tamamlandığını ve kısa sürede Meclis’e sunulacağını açıklamıştı. Taslak paketin ayrıntıları da gün yüzüne çıktı.
MAAŞ HACİZLERİNDE YENİ DÖNEM
Avukat Mustafa Zafer, düzenlemelerin yalnızca borçlu ve alacaklıyı değil, mahkemelerin aldığı kararların icrası nedeniyle toplumun her kesimini yakından ilgilendirdiğini belirtti. Boşanma davalarından tüketici uyuşmazlıklarına, kira tahliyelerinden tazminat davalarına kadar pek çok alandaki kararların icra daireleri eliyle uygulandığını hatırlatarak, “Yapılacak değişiklikler 7’den 70’e herkesi etkileyecek” dedi.
Taslakta öne çıkan başlıklardan biri süre düzenlemesi oldu. Mevcut sistemde borçluların ödeme süresi 7 ila 10 gün arasında değişirken, yeni düzenlemede bu süre iki haftaya çıkarılıyor. Bu süre dolmadan borçlunun hiçbir malı üzerine haciz konulamayacak. Böylece borçlular borçlarını ödeyebilmek için daha geniş bir zamana sahip olacak.
Maaş hacizlerinde de önemli değişiklikler öngörülüyor. Halen yürürlükte olan uygulamada maaştan en fazla yüzde 25 kesinti yapılabiliyor. Yeni taslağa göre asgari ücretli çalışanlardan yalnızca yüzde 10 kesinti yapılırken, yüksek maaşlı çalışanlarda bu oran yüzde 60’a kadar çıkabilecek. Böylece az gelirli daha az, çok gelirli daha fazla kesintiyle karşılaşacak.
Aile konutu olan taşınmazların satışı ve kira tahliyeleri de taslağın kapsamına alındı. Borçlu olmayan eş, artık ödeme emri tebliği alarak itiraz haklarını kullanabilecek. Kira sözleşmeleri için ise yazılı belge zorunlu hale geliyor. Sözlü kira yapan ev sahipleri yalnızca mahkeme kararıyla tahliye yoluna başvurabilecek.
En çok tartışılan değişiklik ise çek ve senetlerin icra takibinde ayrıcalığını kaybetmesi oldu. Kambiyo senetlerine özgü haciz yolunun kaldırılması, ticaret hayatı açısından olumsuz bir gelişme olarak değerlendiriliyor. Küçük esnaf ve KOBİ’lerin bu düzenlemeden en fazla etkilenecek kesimler olduğu ifade ediliyor.
Belgesiz alacakların icraya konu edilemeyecek olması da dikkat çekici bir yenilik. İtiraz edilen fatura gibi alacaklar için önce mahkeme kararı alınması gerekecek. İstatistiklere göre bir dava dosyasının kesinleşmesi ortalama 639 gün sürdüğü için, bu süreç alacaklıların mağduriyetine yol açabileceği belirtiliyor.
Tüm bu düzenlemelerle birlikte alacak-borç durumlarında yeni bir dönem başlayacak.
