Hazine ve Maliye Bakanlığı’na bağlı MASAK finansal sistemde şeffaflığı artırmak ve kayıt dışı para hareketlerini azaltmak amacıyla EFT ve IBAN işlemlerinde kapsamlı bir değişiklik için hazırladığı tebliğ taslağını duyurdu. Yeni düzenleme 200 bin lira ve üzeri tutarlardaki para transferlerinde beyan zorunluluğu getiriyor.
1 Ocak 2026’da yürürlüğe girecek sistemde yüksek tutarlı işlemler kademeli bir denetime tabi tutulacak. Böylece finansal kurumlar hem işlem açıklamalarını daha ayrıntılı bir şekilde alacak hem de riskli para hareketlerini daha sıkı kontrol edebilecek.
KADEMELİ BEYAN SİSTEMİ
Yeni tebliğ ile para transferlerinde üç aşamalı bir beyan süreci getiriliyor. Buna göre 200 bin lira ile 2 milyon lira arasındaki işlemler için işlemin niteliğini özetleyen kısa bir açıklama yeterli olacak. 2 milyon lira ile 20 milyon lira arasındaki transferlerde “Nakit İşlem Beyan Formu” doldurulacak.
20 milyon liranın üzerindeki işlem tutarlarında ise aynı formun çok daha detaylı biçimde doldurulması ve beyanın dayanak belgelerle desteklenmesi zorunlu hale gelecek. Bankalar müşterilere işlem türüne göre beyan seçenekleri sunacak. Genel ifadelerle açıklama yapılmasını önlemek amacıyla açıklama bölümünde en az 20 karakterlik metin girilmesi zorunlu tutulacak. Bu sistemle yüksek miktarlı para akışlarının neden ve kaynağının daha net ortaya konulması amaçlanıyor.
YAPTIRIM SÜRECİ
Tebliğ bazı işlemleri yeni yükümlülüklerin dışında bırakıyor. Kamu kurumlarının yaptığı işlemler finans kuruluşlarının kendi aralarındaki transferleri ve ATM üzerinden gerçekleştirilen düşük tutarlı para hareketleri bu kapsamda değerlendiriliyor.
Bunlar için herhangi bir beyan zorunluluğu olmayacak. MASAK düzenlemenin uluslararası mali şeffaflık standartlarına uyum amacı taşıdığını bildirdi. Dünyanın birçok ülkesinde uygulanan FATF normlarının dikkate alındığı belirtilirken taslak hazırlanırken risk analizleri ve ulusal değerlendirme raporlarından yararlanıldığı açıklandı. Tebliğe uyum sağlamayan finansal kuruluşlara 5549 sayılı Kanun çerçevesinde idari yaptırımlar uygulanacak. 1 Ocak 2026’dan sonra yüksek tutarlı IBAN ve EFT işlemlerinde beyan şartını yerine getirmeyen kullanıcıların para transferleri yapılmayacak
