Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, 16 Haziran’da Arnavutluk’un başkenti Tiran’da gerçekleştirilecek olan Güneydoğu Avrupa İşbirliği Süreci (GDAÜ) Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi’nde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı temsil edecek.
Dışişleri Bakanlığı kaynaklarından edinilen bilgilere göre, Türkiye, bölgesel sahiplenme ve kapsayıcılık prensipleri doğrultusunda bölgedeki iş birliği mekanizmalarının güçlendirilmesine önem veriyor. Bu kapsamda, kurucu üyesi olduğu ve 13 Balkan ülkesini bir araya getiren GDAÜ’ye özel bir önem atfediyor. 1996 yılında kurulan ve tamamı Balkan ülkelerinden oluşan GDAÜ’de Türkiye’nin yanı sıra Arnavutluk, Bosna-Hersek, Bulgaristan, Hırvatistan, Karadağ, Kosova, Kuzey Makedonya, Moldova, Romanya, Sırbistan, Slovenya ve Yunanistan tam üyedir. GDAÜ, düzenli olarak Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi, iki Dışişleri Bakanları Toplantısı ve Siyasi Direktörler toplantıları gerçekleştiriyor. Ayrıca, Parlamenter Asamble ve Parlamento Başkanları Toplantısı ile bakan ve uzman düzeyinde sektörel konferanslar da yapılmakta. Esnek bir daimi istişare mekanizması ile yürütülen GDAÜ’nün dönem başkanlıkları bir yıl süreyle görev yapıyor. Türkiye, 1998-1999, 2009-2010 ve 2020-2021 dönemlerinde dönem başkanlığını üstlenmiş, 1 Temmuz 2025 itibarıyla dönem başkanlığını Bulgaristan devralacak.
Arnavutluk’un dönem başkanlığı çatısı altında düzenlenecek olan bu yılki zirvenin teması “Bölgesel İşbirliği ve AB Entegrasyonu Aracılığıyla İstikrar ve Refahın Teşvik Edilmesi” olarak belirlendi. Zirveye GDAÜ’ye üye 13 ülkeden devlet ve hükümet başkanları, dışişleri bakanları ile Avrupa Birliği temsilcileri katılacak. Geleneksel olarak yayımlanan Zirve Bildirisi’nde bu yıl sürdürülebilir kalkınma, güvenlik, istikrar ve refahın artırılmasında bölgesel iş birliği ve sahiplenmenin önemi vurgulanacak. Ayrıca, Rusya-Ukrayna savaşının sona erdirilmesine yönelik Türkiye’nin çabalarına teşekkür edileceği ifade ediliyor.
TÜRKİYE'NİN DIŞ POLİTİKADA ÖNCELİKLERİNİ PAYLAŞACAK
Bakan Fidan zirvede, Türkiye’nin Balkanlar’ın ayrılmaz bir parçası olduğunu vurgulayarak, bölgedeki barış ve istikrar ortamının korunmasının Türkiye’nin dış politika önceliklerinden biri olduğunu belirtecek. Bosna Hersek ve Kosova’daki uluslararası mekanizmalara Türkiye’nin güçlü destek verdiğini, NATO’nun Kosova’daki Barış Gücü (KFOR) ile Avrupa Birliği Barış Gücü Misyonu’na (EUFOR) Türkiye’nin katkıda bulunduğunu ifade edecek. Ayrıca Fidan, Türkiye’nin Ekim ayında KFOR komutanlığını yeniden devralacağını açıklayacak. Bu bağlamda askeri varlığın yanı sıra kapsayıcı ve yapıcı diyalogun önemine dikkat çekecek ve Türkiye’nin Belgrad-Priştine Diyaloğu’na verdiği desteği sürdüreceğini ifade edecek.
Bakan, Türkiye’nin bölge ülkeleriyle oluşturduğu Türkiye-Bosna-Hersek-Sırbistan ve Türkiye-Bosna-Hersek-Hırvatistan gibi istişare mekanizmalarıyla yapıcı ve kapsayıcı bir diyalog tesis ettiğini vurgulayacak. Bölge ülkelerinin geleceğinin birbirine bağlı olduğuna işaret ederek, GDAÜ çatısı altında bölgesel iş birliğinin devam ettirilmesi ve entegrasyonun artırılmasının önemini öne çıkaracak. Türkiye’nin Balkanlar’a yönelik yatırımlarının 20 milyar dolara ulaştığını ve Türk firmalarının inşaat, enerji, altyapı, turizm ve imalat gibi çeşitli sektörlerde aktif olduğunu belirtecek. Ayrıca, TİKA aracılığıyla bölgede okul ve hastane inşa edildiği, ortak tarihi mirasın restorasyonu yapıldığı ve çeşitli kurumlarla burs ve akademik değişim programlarının desteklendiğini ifade ederek bölgenin insani kalkınmasına katkıda bulunulduğunu anlatacak.
Fidan, Rusya-Ukrayna savaşının kalıcı ve adil barışla sonuçlanması için diplomasinin ve kapsamlı müzakerelerin tek yol olduğunu vurgulayacak. Gazze’de yaşanan insani kriz karşısında uluslararası topluma barış çağrısı yapacak ve İsrail’in İran’a yönelik son saldırılarının Orta Doğu istikrarını ve küresel barışı tehdit ettiğine dikkat çekecek.
