Altın fiyatlarında son dönemde yaşanan rekor seviyeler, bazı vatandaşları acil nakit ihtiyacını karşılamak için riskli finansal yöntemlere yöneltiyor. İddiaya göre, ekonomik sıkışıklık yaşayan bazı kişiler, kredi kartı limitlerini sonuna kadar kullanarak kuyumculardan altın satın alıyor ve ardından aynı gün içinde söz konusu altını bozdurarak nakit elde ediyor. Kredi kartı ile nakit avans çekmenin yüksek faiz oranlarından kaçınmak için geliştirilen yöntem, görünüşte pratik bir çözüm gibi dursa da, hem bankacılık sistemi hem de vergi mevzuatı açısından ciddi tehlikeler barındırıyor. Uzmanlar, anılan işlemin yasal yaptırımlara ve ağır cezalara neden olabileceği konusunda vatandaşları uyarıyor.
Finansal Sistem İçin Riskli Döngü
“Altın al, bozdur, nakit çevir” olarak tanımlanan döngü, bankalar tarafından yüksek riskli bir finansal davranış olarak değerlendiriliyor. Nakit ihtiyacını kısa vadede karşılamak için yapılan işlemler, aslında bir mal alımından ziyade, kredi kartı sistemini kullanarak dolaylı yoldan kredi temin etme amacı taşıyor. Sektör kaynaklarına göre, özellikle yüksek tutarlı ve sık tekrarlanan altın alımları, bankaların risk izleme sistemleri tarafından anında tespit ediliyor. Bir müşterinin aynı gün içinde hem altın alıp hem de satması, sistemde otomatik olarak bir alarm üretiyor. Böyle bir işlemin saptanması halinde, hem işlemi yapan vatandaş hem de işlemin gerçekleştiği kuyumcu hakkında detaylı bir denetim süreci başlatılabileceği belirtiliyor. Bankalar, anılan yöntemin yaygınlaşmasının kredi risklerini artıracağından endişe ediyor.
Hukukçulardan Ağır Yaptırım Uyarısı
Uzmanlar, söz konusu yöntemin sadece kişiyi borç batağına sürüklemekle kalmadığını, aynı zamanda ciddi hukuki sonuçlar doğurabileceğini vurguluyor. Yöntem, “kredi kartının kötüye kullanılması”, “bankacılık sistemini yanıltma” ve “vergi usulüne aykırı işlem yapma” gibi suçlamaları da beraberinde getirebilir. Bazı bankaların, bu tür işlemleri tespit etmeleri hâlinde savcılıklara suç duyurusunda bulunmaya hazırlandığı öne sürülüyor. Özellikle kart borcunu ödemeyip yasal takibe düşen kullanıcılar, niyetin mal almak değil, geri ödenmeyecek bir nakit temin etmek olduğu gerekçesiyle kasten dolandırıcılık suçlamasıyla karşı karşıya kalabilir. Böyle bir durumda, para cezası ya da hapis cezası gibi ağır yaptırımların gündeme gelmesi kaçınılmaz olabilir. Hukukçular, anlık bir nakit ihtiyacının gelecekte çok daha büyük hukuki sorunlara yol açabileceği uyarısında bulunuyor.
Kuyumcular da Denetim Kıskacında
Denetimlerin sadece işlemi yapan vatandaşlarla sınırlı kalmayacağı, aynı zamanda bu işlemlere aracılık eden kuyumcuları da kapsayacağı iddia ediliyor. Aynı gün içinde yüksek tutarlı altın alım-satımına olanak tanıyan kuyumcular, denetim kapsamına alınacak. Gelir İdaresi Başkanlığı’nın, vergi usulüne aykırı işlem yapan işletmelere yönelik para cezası, belge iptali ve hatta faaliyet durdurma cezaları uygulayabileceği öne sürülüyor. Bazı kaynaklar, Mali Suçları Araştırma Kurulu (MASAK) düzenlemeleri gereği şüpheli işlem bildirimi yapması gereken kuyumculara, konuyla ilgili uyarı yazılarının gönderilmeye başlandığını ve lisans iptali riskinin gündemde olduğunu iddia ediyor. Sektör temsilcileri, kuyumcuların anılan riskli işlemlere aracılık etmekten kaçınması gerektiğini belirtiyor.
500 Bin TL Sınırı ve Bankalardan Net Mesaj
Ekonomi çevrelerine göre, denetimlerde belirli bir parasal sınırın referans alınması bekleniyor. Özellikle 500 bin TL ve üzeri altın alım-satım işlemleri, bankaların otomatik risk analizi sistemleri tarafından çok daha yakından izlenecek. Anılan tutarı aşan yüksek hacimli işlemler tespit edildiğinde, bankalar ve Gelir İdaresi Başkanlığı’nın koordineli bir şekilde inceleme başlatabileceği konuşuluyor. Bankaların konuya ne kadar ciddi yaklaştığı, müşterilerine gönderdikleri uyarı mesajlarıyla da ortaya çıkıyor. Bazı bankalar tarafından gönderilen mesajlarda şu net ifadelere yer veriliyor: “Kredi kartınızla altın, döviz, kripto varlık alımı, vadesi gelmemiş kredilerin kapatılması veya nakit dönüşüm amaçlı işlemler yapılması halinde kartınız kapatılabilir.” Henüz resmi bir açıklama yapılmamış olsa da, bankacılık ve vergi otoritelerinin finansal sistemin güvenliğini korumak adına yeni denetim adımları atması bekleniyor.
