Türkiye’de emeklilik yaşı uzun süredir tartışmaların merkezinde yer alıyor. Kimi çevreler ülkemizde erken emekliliğin teşvik edildiğini savunurken, kimileri yaş sınırının artık oldukça yüksek olduğunu öne sürüyor. Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) düzenlemesinden yararlanamayan ve “kademeli emeklilik” beklentisi içinde olan milyonlarca kişi gözünü yeni bir düzenlemeye çevirmiş durumda. Sosyal Güvenlik Uzmanı Özgür Erdursun, yaptığı açıklamada merak edilen tüm sorulara yanıt verdi ve “Kim ne zaman emekli olacak?” sorusunun yanıtını tarihleriyle paylaştı.
Erdursun’a göre, bugün ilk kez sigortalı olan bir kişi 65 yaşından önce emekli olamayacak. "Türkiye artık erken emekliliğin mümkün olduğu bir ülke değil, Avrupa standartlarına uygun bir yaş sistemine geçildi” diyerek 1 Mayıs 2008’de yürürlüğe giren 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun bu alandaki en köklü reform olduğunu vurguladı.
SSK, BAĞ-KUR VE EMEKLİ SANDIĞI İÇİN PRİM ŞARTLARI
Erdursun’un açıklamalarına göre SSK (4A) kapsamında çalışanlar için en az 7.200 prim günü yani yaklaşık 20 yıl çalışma şartı bulunuyor. Bağ-Kur (4B) ve Emekli Sandığı (4C) sigortalılarında ise bu süre 9.000 gün, yani 25 yıla denk geliyor. Erdursun, “Bugün sigortalı olan bir kişi bu prim süresini ancak 2045 civarında tamamlayabiliyor” dedi.
Bağ-Kur ve Emekli Sandığı kapsamındaki kişilerde prim süresi daha uzun olduğu için, bugün işe başlayan birinin 65 yaşını doldurmadan emekli olmasının mümkün olmadığını belirtti.
Erdursun’a göre, 2048 yılı ve sonrasında prim gününü dolduran kadın ve erkekler için yaş şartı tamamen eşitlenecek; herkes 65 yaşında emekliliğe hak kazanacak.
Erdursun, bu tarih aralığında sigortalı olanlar için geçerli sistemin kademeli yaş esasına dayandığını söyledi. Bu dönemde sigortalı olmuş kadınlar 58, erkekler ise 60 yaşında emekli olabiliyor. SSK için 7.000–7.200 gün, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı için ise 9.000 prim günü yeterli sayılıyor.
Erdursun, 8 Eylül 1999 ve öncesinde sigorta girişi olan kişilerin, 3 Mart 2023’te yürürlüğe giren EYT yasası kapsamında yaş koşulu olmadan emekli olabildiğini hatırlattı. Yaklaşık 4,5 milyon kişiyi ilgilendiren bu düzenleme sayesinde bugüne kadar 2,5 milyon kişi emekli olurken, 2 milyon civarındaki sigortalı ise prim gününü doldurmayı bekliyor. Ancak Erdursun, bu hakkın yalnızca belirtilen tarih aralığında sigorta girişi olan sınırlı bir kesimi kapsadığını özellikle vurguladı.
Erdursun, “Bugün 20 yaşında sigortalı olan bir kişi için tablo oldukça net. 7.200 prim gününü tamamlamak yaklaşık 20 yıl sürüyor ve bu süre 2045 yılına denk geliyor” dedi. Bu hesaba göre kadınlar 63, erkekler ise 65 yaşında emekli olabilecek.
Erdursun, son dönemde sıkça dile getirilen “Türkiye’de emeklilik yaşı düşük” yorumlarının, 8 Eylül 1999 – 30 Nisan 2008 döneminde sigortalı olan ve EYT kapsamına giremeyen kişilerin kademeli emeklilik beklentisiyle doğrudan bağlantılı olduğunu söyledi. Bu dönemde sigortalı olmuş kadınlar 58, erkekler 60 yaşında emekli olabiliyordu.
EYT’den yararlanamayan bu kesimin uzun süredir yeni bir geçiş düzenlemesi talep ettiğini belirten Erdursun, “Kademeli emeklilik konusu önümüzdeki dönemde çok daha sık konuşulacak” dedi.
