Diyabetin beslenme ile yakından ilişkili olduğunu belirten Gündüz, “Normal kişilerde tüketilen besinler sindirildikten sonra kana glikoz olarak geçer ve enerji kaynağı olarak kullanılır. Diyabetli kişilerde ise insülin hormonunun eksikliği veya yetersiz salınımı nedeniyle glikoz yeterince kullanılamaz ve bu durum kronik bir metabolik bozukluk oluşturur” ifadelerini kullandı.
Kişiye özel diyet şart
Gündüz, diyabet tedavisinde kan şekeri kontrolünün sağlanmasının, hastalığın neden olabileceği komplikasyonları önlemek ve geciktirmek açısından temel olduğunu belirtti. Böylece diyabetli bireylerin yaşam kalitesinin artacağını ifade etti. Diyetisyen, tedavinin temel prensiplerini şu şekilde açıkladı:
Düzenli ilaç kullanımı
Kişiye özel beslenme planı ile dengeli ve yeterli beslenme
Düzenli egzersiz
Diyet planlarının kişinin yaşı, cinsiyeti, kullandığı ilaçlar ve mevcut sağlık sorunları göz önünde bulundurularak hazırlanması gerektiğini vurgulayan Gündüz, “Bu nedenle diyabetli bireylerin beslenme programları mutlaka uzman diyetisyenler tarafından hazırlanmalıdır” dedi.
Ara öğünler kan şekerini dengeler
Gündüz, ana öğünler arasına eklenen ara öğünlerin kan şekeri kontrolünde büyük rol oynadığını belirtti. Uzun süreli açlıkların hipoglisemi riskini artırabileceğini söyleyen diyetisyen, diyabetli kişilerin insülin seviyelerine göre ara öğün tüketmelerinin önemini vurguladı. Örnek ara öğünler arasında; 2 adet grisini ile 1 dilim peynir ve şekersiz çay, 1 avuç leblebi ve 1 bardak ayran, veya 1 porsiyon meyve ile 10 adet kavrulmamış badem yer alabilir.
Salata ve posa tüketimi önemli
Posa açısından zengin gıdaların diyabetli bireyler için hem kan şekeri hem de kolesterol kontrolünde faydalı olduğunu belirten Gündüz, beyaz un yerine tam buğday ununun tercih edilmesini önerdi. Ayrıca haftada en az iki kez kuru baklagil tüketilmesi, her öğünde salata yenmesi ve meyvelerin kabuklarıyla birlikte tüketilmesi gerektiğini söyledi. Pişirme yöntemlerinde ise kızartma ve kavurma yerine haşlama, buğulama veya fırınlama yöntemlerinin kullanılmasının daha sağlıklı olduğunu belirtti.
Gündüz, tuz oranı yüksek olduğu için turşu, şalgam, konserve yiyecekler ve işlenmiş et ürünlerinden diyabetli bireylerin uzak durması gerektiğini de vurguladı.
Doğal tatlılar tercih edin
Diyetisyen, şeker ve şekerli ürünlerin diyabetli bireyler için uygun olmadığını ifade ederek, tatlı ihtiyacının meyvelerden gelen doğal şekerle karşılanabileceğini söyledi. Basit şekerler yerine kompleks karbonhidratların tercih edilmesi gerektiğini belirten Gündüz, örneğin beyaz ekmek yerine tam tahıllı ekmeğin kan şekeri kontrolü için daha uygun olduğunu sözlerine ekledi.
