Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), ülkenin demografik yapısına dair kritik veriler içeren "Hayat Tabloları" istatistiklerini paylaştı. Açıklanan son verilere göre, Türkiye'de doğuşta beklenen ortalama yaşam süresi 78,3 yıl olarak hesaplandı. Ancak bu genel ortalama, illere göre incelendiğinde çarpıcı farklılıklar ortaya koyuyor. Özellikle Karadeniz ve Ege Bölgesi'ndeki bazı şehirlerde yaşam süresi beklentisi 80 yılın üzerine çıkarak Türkiye ortalamasını geride bırakıyor. Veriler, bölgesel yaşam koşullarının insan ömrü üzerindeki etkisini de gözler önüne seriyor.
Kadınlar Erkeklerden Daha Uzun Yaşıyor
Raporun en dikkat çekici bulgularından biri, cinsiyetler arasındaki yaşam süresi farkı oldu. Türkiye genelinde kadınlarda doğuşta beklenen yaşam süresi 81,1 yıl olarak ölçülürken, erkeklerde bu süre 75,6 yıl seviyesinde kaldı. Aradaki 5,5 yıllık fark, kadınların erkeklere göre belirgin bir şekilde daha uzun yaşadığını istatistiksel olarak kanıtlıyor. Sağlık uzmanları ve sosyologlar, bu farkın temel nedenleri arasında erkeklerin daha yüksek oranda sigara ve alkol tüketmesi, iş kazası riski yüksek mesleklerde çalışmaları ve sağlık kontrollerini kadınlara göre daha fazla ihmal etmelerini gösteriyor.
Uzun Ömrün Sırrı Anadolu'da: Zirve Gümüşhane'nin
İl bazında yapılan sıralamada, büyükşehirlerin geride kaldığı ve Anadolu kentlerinin öne çıktığı görüldü. Listenin zirvesinde 80,8 yıl ile Gümüşhane yer aldı. Onu 80,7 yıl ile Ege'nin incisi Muğla ve 80,3 yıl ile Tunceli takip etti. Bu üç il, 80 yıl barajını aşarak Türkiye'nin en uzun ömürlü insanlarına ev sahipliği yapma unvanını kazandı. Trabzon, Ordu, Giresun ve Rize gibi Karadeniz illerinin de üst sıralarda yer alması, bölgenin doğal beslenme alışkanlıkları ve temiz havasının yaşam süresine olumlu katkı sağladığı yorumlarına neden oldu. Turizm kenti Antalya da yüksek yaşam beklentisiyle Ege/Akdeniz hattındaki başarısını sürdürdü.
Büyükşehirler Neden Listede Yok?
İstanbul, Ankara ve İzmir gibi Türkiye'nin en kalabalık metropollerinin yaşam süresi sıralamasında ilk 10'a girememesi dikkat çekti. Uzmanlar, bu durumu büyükşehirlerin getirdiği zorlu yaşam koşullarına bağlıyor. Yüksek stres seviyesi, hava kirliliği, trafik yoğunluğu, hareketsiz yaşam tarzı ve yoğun iş temposu gibi faktörlerin, metropol insanının yaşam süresini olumsuz etkilediği belirtiliyor. Kırsal ve daha az nüfuslu illerde ise daha sakin bir yaşam, doğal beslenme imkanları ve güçlü sosyal bağların uzun ömrü desteklediği düşünülüyor.
