Sosyal Güvenlik Kurumu'nun (SGK) güncel verileri, Türkiye'nin demografik yapısındaki değişimi ve işgücü piyasasındaki dönüşümü gözler önüne seriyor. Özellikle Anadolu'nun bazı şehirlerinde emeklilik oranının aktif çalışan sayısını geçmesi, bölgesel kalkınma dinamiklerini yeniden tartışmaya açıyor. Kütahya, bu değişimin en somut örneği olarak öne çıkıyor. Şehirde yaşayan emekli, dul ve yetim aylığı alanların sayısı, sigortalı olarak bir işte çalışanların sayısını aşmış durumda. Bu tablo, sadece Kütahya ile sınırlı kalmayıp 21 ilde benzer bir seyir izliyor. Uzmanlar, genç nüfusun büyükşehirlere göç etmesi ve yerel nüfusun yaşlanmasının bu dengesizliğin temel nedeni olduğunu belirtiyor.
Kütahya ve Diğer İllerdeki Tablo
SGK istatistiklerine göre, Kütahya'da 142 bin 451 kişi devletten düzenli aylık alırken, zorunlu sigorta kapsamında prim ödeyen aktif çalışan sayısı 139 bin 109 seviyesinde kaldı. Bu veriler, şehirdeki pasif sigortalıların aktif çalışanlardan daha fazla olduğunu net bir şekilde ortaya koyuyor. Ancak Kütahya yalnız değil; Karadeniz'den Ege'ye kadar uzanan geniş bir coğrafyada benzer bir durum söz konusu. Amasya, Artvin, Aydın, Balıkesir, Burdur, Çanakkale, Çorum, Edirne, Giresun, Kırklareli, Kırşehir, Ordu, Rize, Sinop, Tokat, Trabzon, Yozgat, Zonguldak, Bartın ve Karabük illerinde de emekli sayısı çalışan nüfusu geçmiş durumda. Özellikle Zonguldak ve Karabük gibi sanayi geçmişi olan illerdeki erken emeklilik oranları da bu tabloda etkili oluyor.
Türkiye Geneli Oran
Ülke geneline bakıldığında ise dengenin henüz bozulmadığı görülüyor. 2024 sonu verilerine göre Türkiye'de 25 milyon 625 bin 750 aktif sigortalı bulunurken, 16 milyon 677 bin 617 kişi emekli aylığı alıyor. SGK, sosyal güvenlik sisteminin sürdürülebilirliği için kritik olan aktif/pasif oranını bu veriler üzerinden hesaplıyor. İdeal bir sistemde çalışan sayısının emekli sayısının en az üç katı olması gerekirken, Türkiye ortalaması bu hedefin altında seyrediyor. Bölgesel bazda yaşanan bu dengesizlik, yerel ekonomilerin üretim kapasitesini ve sosyal yapısını doğrudan etkiliyor. Emekli yoğunluklu şehirlerde tüketim alışkanlıkları değişirken, işgücü arzında yaşanan sıkıntılar yatırımları da olumsuz etkileyebiliyor.
