Türkiye'de milyonlarca çalışanın gündeminde yer alan emeklilik sisteminde köklü bir değişikliğe gidiliyor. Kamuoyunda “Mini EYT” olarak isimlendirilen yeni yasal düzenleme, emeklilik bekleyenler için yeni bir umut kapısı aralıyor. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından üzerinde çalışılan model, özellikle 2023 yılında yürürlüğe giren Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) yasasından yararlanamayan sigortalıları hedef alıyor. Hazırlanan yeni paketin en dikkat çekici maddeleri arasında, 3600 prim günü bulunan sigortalıların yaş şartına takılmadan emekli olabilmesi yer alıyor. Ayrıca, Bağ-Kur sigortalıları için uygulanan prim günü şartında da önemli bir indirime gidilmesi planlanıyor.
Yaş Şartı Kalkıyor: 3600 Prim Günü Yeterli Olacak
Yeni düzenlemenin en çok beklenen maddesini, SSK'lı çalışanlar için getirilen erken emeklilik fırsatı oluşturuyor. Plana göre, sigortalılık süresi boyunca toplam 3600 prim günü ödemesini tamamlayan SSK’lı çalışanlar, yaş şartını beklemek zorunda kalmadan emeklilik hakkı elde edebilecek. Söz konusu adım, prim gün sayısını doldurmuş ancak yaş engeli nedeniyle yıllardır bekleyen yüz binlerce sigortalı için büyük bir çözüm niteliği taşıyor. “Mini EYT” olarak adlandırılan düzenleme, sigortalıların emeklilik hayallerine daha erken kavuşmasının önünü açacak. Eksik primi olan sigortalılar için de çeşitli kolaylıklar sağlanacak. Sigortalılar, eksik primlerini doğum, askerlik veya yurt dışı borçlanması gibi yöntemlerle tamamlayarak erken emeklilikten yararlanabilecek. Özellikle prim gün sayısını dolduran ancak yaş kriterini bekleyen sigortalılar, düzenleme kapsamında yaş beklemeden emekli olabilecek.
Esnaf ve Çiftçiye Müjde: Prim Şartı 7200 Güne Düşüyor
Yeni emeklilik paketi, sadece SSK'lı çalışanları değil, kendi işini yapan esnaf ve çiftçileri de yakından ilgilendiriyor. Düzenlemenin en önemli reformlarından biri, Bağ-Kur sigortalıları için uygulanan prim günü şartının aşağı çekilmesi olacak. Mevcut sistemde 9000 prim günü şartına tabi olan Bağ-Kur’lular için yeni şart 7200 güne indirilecek. Yapılacak indirim, SSK'lı çalışanlarla Bağ-Kur'lular arasındaki prim günü eşitsizliğini ortadan kaldırmaya yönelik tarihi bir adım olarak değerlendiriliyor. Uzun yıllardır prim adaletsizliğinden şikayet eden çiftçiler ve küçük esnaflar da söz konusu kapsamdan doğrudan yararlanabilecek. Böylece kendi hesabına çalışan milyonlarca vatandaşın emekliliğe erişimi kolaylaşmış olacak. Atılan adımla birlikte hem sigortalı çalışanlar hem de kendi işini yapan esnaflar için erken emekliliğin önü açılmış olacak.
Kademeli Emeklilik ile Adil Bir Sistem Hedefleniyor
Hazırlanmakta olan yeni yasa teklifinde, kademeli emeklilik sistemi de önemli bir yer tutacak. Planlanan sistemde, her çalışanın emekliliği kendi özel durumuna göre değerlendirilecek. Çalışanın sigorta başlangıç tarihi, toplam prim gün sayısı ve hizmet yılı gibi kriterler dikkate alınarak daha esnek bir emeklilik yaşı belirlenecek. Kademeli model sayesinde, SGK’nın mali yükü dengelenirken, çalışanların daha adil ve öngörülebilir bir şekilde emekliliğe erişebilmesi hedefleniyor. Çalışma ekonomisi uzmanları, Mini EYT düzenlemesini “sosyal güvenlikte dengeleyici bir reform” olarak nitelendiriyor. Uzmanlara göre söz konusu model, emeklilik sisteminde eşitliği güçlendirecek ve iş gücü piyasasında gençleşmeyi hızlandıracak. Ayrıca uzun yıllardır sisteme prim ödeyen vatandaşlara da önemli bir avantaj sağlayacak.
Yasa Teklifi 2025'te Meclis Yolunda
Milyonlarca kişinin kaderini değiştirecek olan yeni emeklilik düzenlemesinin takvimi de netleşmeye başladı. Yapılan planlamalara göre, düzenlemenin 2025 yılının ilk çeyreğinde Meclis gündemine taşınması hedefleniyor. AK Parti tarafından hazırlanacak olan yasa teklifiyle, sistemin aynı yıl içinde yürürlüğe girmesi bekleniyor. Süreçle ilgili olarak SGK, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın ortak çalışmaları titizlikle devam ediyor. Uzmanlar, vatandaşlara e-Devlet üzerinden prim gün sayısı ve hizmet dökümlerini düzenli olarak kontrol etmeleri çağrısında bulunuyor. Yeni sistemden SSK’lı çalışanlar, Bağ-Kur’lular (esnaf, çiftçi, serbest meslek sahipleri), kısmi süreli çalışanlar ve sigorta başlangıcı 2000 yılı ve öncesine dayanan kişiler yararlanabilecek.
