Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Eskişehir Milletvekili İbrahim Arslan, TCDD Taşımacılık A.Ş.’nin iptal edilen 40 lokomotiflik ihalesinin ardından bu kez 35 adet dizel-elektrikli anahat lokomotifi için açtığı yeni ihaleyi ikinci kez Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne taşıdı.
İHALE İPTAL EDİLDİ
TCDD, 7 Ağustos 2025’te 10 Eylül 2025’te yapılmak üzere 40 lokomotif alımı için ihale ilanı yayımlamış, ancak yerlilik şartı içermemesi ve bazı maddelerin belirli yabancı üreticileri işaret ettiği iddialarıyla kamuoyunda büyük tepki toplamıştı. Kamuoyunda oluşan yoğun eleştiriler sonrası TCDD, “dokümanda güncelleme ihtiyacı” gerekçesiyle ihaleyi iptal etti.
Birkaç gün sonra, 11 Eylül 2025’te 35 lokomotif için yeni bir ihale ilanı yayımlandı (İKN 2025/1446758). 15 Ekim 2025’te yapılacak ihalenin idari şartnamesinde de asgari yerli katkı ya da Sanayi İşbirliği Programı (SİP) koşulu bulunmazken, tartışmalı teknik maddeler aynen korundu.
“YÜZ MİLYONLARCA AVRO ÜLKE İÇİNDE KALABİLİRDİ”
Arslan, TBMM’ye sunduğu ikinci soru önergesinde, TÜRASAŞ’ın Eskişehir’de TSI sertifikalı E5000 elektrikli lokomotif ürettiğini ve cer konvertörü, cer motoru, TCMS, yardımcı güç ünitesi, TSI tekerlek ve gövde gibi kritik alt sistemlerin tamamının yerli imkânlarla üretilebildiğini belirtti. Daha önceki projelerde (E68000 ve GE) yüksek yerlilik oranları sağlandığını vurgulayan Arslan, “Bu ihalede en az %50–55 yerli katkı şartı getirilseydi, yüz milyonlarca avronun ülke içinde kalması mümkün olabilirdi” diye konuştu.
Arslan ayrıca, yeni idari şartnamedeki “ayda en az 3 lokomotif üretim kapasitesi” ve “en az 1000 adet dizel motor üretmiş olma” gibi koşulların fiilen yalnızca birkaç yabancı üreticiyi işaret ettiğini ifade etti.
CHP’Lİ ARSLAN SORDU
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu’nun yanıtlaması istemiyle sunduğu önergede Arslan şu soruları yöneltti:
- İptal edilen 40 adetlik ihalenin kesin iptal gerekçesi ve karar tarihi nedir?
- Yeni ihalede neden yerlilik şartı konulmamıştır?
- 7.3.4/c maddesindeki “1000 adet dizel motor üretmiş olma” koşulu hangi teknik zorunluluğa dayanmaktadır?
- İhalenin olası döviz çıkışı ve ekonomik etkisi için analiz yapılmış mıdır?
- TÜRASAŞ ile yerli üretim için koordinasyon sağlanmış mıdır?
“MİLLİ DEMİRYOLU SANAYİSİNE AĞIR BİR DARBE OLUR”
CHP’li Arslan, “Türkiye’nin tek lokomotif üreticisi TÜRASAŞ kritik bileşenleri yerli ve milli üretebilecek kapasitedeyken bu ihalenin açılması milli demiryolu sanayisine ağır bir darbe olur” diye konuştu.
Arslan, iktidarın her fırsatta dile getirdiği “yerlilik ve millilik” söyleminin bu ihaleyle açıkça çeliştiğini belirterek, “Bu yeni ihale derhal iptal edilmeli, kamu kaynakları ve milli sanayimiz korunmalıdır. Konunun sonuna kadar takipçisi olacağım.” İfadelerine yer verdi.
