İş Kanunu, işçilerin izin hakkından feragat etmesini yasaklıyor. Bu nedenle işçiler, işten ayrılmadan, kullanmadıkları yıllık izin günlerinin parasını alamıyor. İşten ayrıldıktan sonra izin parasını alabilmek için 5 yıl içinde işverenden istenmesi gerekiyor. İşveren ödemediği takdirde de 5 yıllık sürede dava açılmalı. Beş yıllık zaman aşımı süresi dolduktan sonra izin parası talep edilemiyor.
İLK YILINDA AVANS İZİN KULLANILABİLİR
Bankalar, mağaza ve market zincirleri gibi çok şubeli şirketlerin farklı işyerlerinde geçen hizmet süreleri, yıllık iznin hesabında birleştiriliyor.Bir işte 15 yıldan fazla çalışarak 26 gün izin hakkına sahip olan işçi, o işten ayrılıp başka bir işe girdiğinde yeniden izne hak kazanabilmek için yeni işyerinde bir yılı doldurmak zorunda. Bu kişi bir yılı doldurduktan sonra beş yıl boyunca yılda 14 gün ücretli izin yapabilir.
Çalışmakta olduğu işyerinde kıdem tazminatını alarak emekliye ayrılıp, aynı yerde çalışmaya devam edenler de bir yılı doldurmadan izin kullanamaz. Ondan sonraki izin süreleri de kıdem tazminatını aldığı tarihte yeni işe girmiş gibi hesaplanır.İşveren, bir yıllık süre dolmadan işçisine, bir sonraki yılın izninden mahsup edilmek üzere “avans” izin verebiliyor. Örneğin, işe 6 ay önce başlayan işçiye bir hafta izin verip, gelecek yılın izninden mahsup edebilir. Bu durumda işçi gelecek yıl bir hafta eksik izin kullanır.
10 GÜNLÜK BLOK İZİN
Kanuna göre, yıllık ücretli iznin işveren tarafından bölünmesi yasak. İznin işverence sürekli bir şekilde verilmesi gerekiyor. Ancak, tarafların anlaşması halinde izin süresi bölünerek kullanılabiliyor. Örneğin, 20 gün yıllık izin hakkı bulunan işçi, bunun 10 gününü blok, kalan 10 gününü ise birer gün şeklinde bölerek kullanma hakkına sahip. Her durumda işçinin yıllık izninin en az on günlük kısmını blok olarak kullanma hakkı bulunuyor. İzinlerin bölümler halinde kullanılması konusunda anlaşılmış olması halinde bile en az on günlük kısmın blok olarak kullandırılması gerekiyor.
18 YAŞ ALTI VE 50 YAŞ ÜSTÜNE 20 GÜN İZİN
18 yaşından küçük ve 50 yaşından büyük işçiler, çalışma süreleri kaç yıl olursa olsun yıllık en az 20 gün izin hakkına sahip bulunuyor.
MEMURLAR 2 YIL İÇİNDE KULLANMALI
Devlet memurları, hizmet süresi 1-10 yıl arasında olanlarda 10 gün, 10 yılı aşanlarda ise 30 gün yıllık izin kullanabiliyor. Memurların kullanılmayan izinleri en fazla bir yıl devrediyor. Cari yıl ve bir önceki yıl hariç, önceki yıllara ait kullanılmayan izin hakları kayboluyor. Bu nedenle memurların, hak ettikleri izinlerini en geç iki yıl içinde kullanmaları gerekiyor.