Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB), ödenmeyen vergi ve kamu borçlarının takibi amacıyla elektronik haciz işlemlerini hızlandırdı. Haziran ayından itibaren çok sayıda kişinin cep telefonuna “VKN’li mükellefimiz tarafınıza e-Tebligat gönderilmiştir” içerikli mesajlar ulaştı. Vatandaşların bir kısmı bu mesajları reklam ya da dolandırıcılık girişimi sandı. Ancak uzmanlara göre bu bildirimler doğrudan resmi tebligat yerine geçiyor. Belirtilen süre içinde ödeme yapılmaması halinde borçlu kişilerin maaşlarına, banka hesaplarına veya taşınmaz mallarına haciz uygulanabiliyor.
GİB’den Gönderilen SMS’ler Tebligat Sayılıyor
Vergi uzmanı Dr. Mehmet Koç, “Vatandaşların çoğu bu mesajı reklam veya dolandırıcılık zannederek dikkate almıyor. Ancak GİB tarafından gönderilen bu mesajlar doğrudan tebligat yerine geçiyor” ifadelerini kullandı. Koç’a göre mesajların göz ardı edilmesi halinde e-haciz işlemi otomatik olarak başlıyor. Yapılandırma taksitlerini ödemeyenler, vergi borcunu aksatanlar ve KYK borçluları bu kapsama giriyor. GİB, SMS yoluyla borçlulara doğrudan ulaşarak süreci hızlandırmayı amaçlıyor.
KYK Borçlularının Mağduriyeti Öne Çıkıyor
2021 yılı sonunda KYK kredi borçlarının toplamı 5,5 milyar lirayı buldu. Aynı dönemde 5 milyondan fazla genç borçlu durumda bulunuyordu. Resmî verilere göre, 400 binden fazla kişiye icra gönderildi. Haziran ayında takiplerin daha da hızlandığı belirtiliyor. Sosyal medyada görüşlerini paylaşan bir genç, “Mezun olduktan sonra iş bulmam 1 yıldan fazla sürdü. Bu süreçte KYK borcumu ödeyemedim. Şimdi maaşıma haciz geldi” sözleriyle yaşadığı sıkıntıyı dile getirdi.
Maaş Ve Hesaplara Yönelik Blokeler Artıyor
E-haciz işlemlerinde en sık uygulanan yöntem banka hesaplarına ve maaşlara bloke konulması. Uzmanlara göre hesap tamamen kilitlendiğinde borcun ödenmesi imkânsız hale geliyor. Bu da borcun katlanarak büyümesine yol açıyor. Ekonomist Prof. Dr. Selim Çetin, “Vatandaşın tüm hesabına bloke konulduğunda borcunu ödemek için de eli kolu bağlanıyor” değerlendirmesinde bulundu. Bu nedenle daha esnek düzenlemelere ihtiyaç duyulduğu vurgulanıyor.
Hangi Borçlara E-Haciz Uygulanabiliyor?
E-haciz yalnızca vergi borçlarını kapsamıyor. Trafik cezaları, HGS ve OGS borçları, SGK primleri, Motorlu Taşıtlar Vergisi, idari para cezaları, yargılama giderleri ve sosyal güvenlik destek primleri de bu kapsamda. Vatandaşlar e-Devlet üzerinden borçlarını sorgulayabiliyor ancak yalnızca kamu borçları görülebiliyor. Bankalara veya özel kurumlara olan borçlar ise sistemde yer almıyor. Gelir İdaresi Başkanlığı’nın resmi internet sitesi de borç durumunu öğrenmek için kullanılabiliyor.
