Eskişehir Lokantacılar ve Kasaplar Esnaf Odası Başkanı Bahar Bilen, artan maliyetler ve karmaşık mevzuatlar nedeniyle esnafın giderek zor bir süreçten geçtiğini vurguladı.
Bahar Bilen, Türkiye’de hizmet sektörünü tek bir çatı altında toplayacak ve esnafın haklarını etkin şekilde savunacak güçlü bir Esnaf Bakanlığı kurulması gerektiğini ifade etti.
"ESNAFIMIZIN İŞLERİ KARMAŞIK BİR HAL ALMIŞ DURUMDA"
Bilen, hizmet sektörünün Türkiye ekonomisinin yaklaşık yüzde 40’ını oluşturduğunu ancak esnafın turizm, sağlık, tarım ve içişleri gibi farklı bakanlıklarla ayrı ayrı çalışmak zorunda kaldığını belirterek şu ifadelere yer verdi:
“Zor bir süreçten geçiyoruz. Artık esnaf teşkilatının, hizmet sektörünü tek bir çatı altında toplama zamanı gelmiştir diye düşünüyorum. Türkiye ekonomisinin yaklaşık yüzde 40’ı hizmet sektöründen oluşuyor. Ancak biz bugün turizm, sağlık, tarım, içişleri gibi beş ayrı bakanlık ve yerel yönetimlerle çalışmak zorunda kalıyoruz. Bu durum bizi gerçekten çok zorluyor. Esnafımızın işleri karmaşık bir hâl almış durumda. Her bakanlık kendine göre yeni uygulamalar getiriyor, bu da bizi sıkıntıya sokuyor.
Dolayısıyla ivedilikle bir Esnaf Bakanlığına ihtiyacımız var. Derdimizi anlatabileceğimiz, haklarımızı savunabilecek, güçlü ve tek çatı altında bir bakanlık kurulmalı. Aksi hâlde hangi kuruma neyi şikâyet edeceğimizi, nasıl bildireceğimizi bilemiyoruz.
“ARTAN MALİYETLER ESNAFIMIZI ÇOK ZOR DURUMDA BIRAKIYOR”
Biliyorsunuz, Anayasa’nın 173. maddesi ‘Devlet, esnaf ve sanatkârı koruyucu ve destekleyici tedbirler alır’ diyor. Fakat günümüzde bu destekler neredeyse yok denecek kadar az. Her geçen gün artan maliyetler esnafımızı çok zor durumda bırakıyor. Bu nedenle güçlü, tek çatı altında toplanmış bir Esnaf Bakanlığına acilen ihtiyaç olduğunu buradan vurgulamak istiyorum.
Uygulamalara gelince; lokanta, restoran, kafe, pastane ve benzeri yiyecek-içecek hizmeti sunan işletmelerin fiyat listelerine ilişkin bilgilendirmelerin elektronik sistem üzerinden bakanlığa bildirilmesi planlanıyor. Biz bu uygulamalara karşı değiliz; aksine, şeffaflık açısından vatandaş için faydalı buluyoruz. Zaten kurumsal işletmelerimiz bu sistemi yıllardır kullanıyor. Ancak sektörün yarısı alaylı yetişmiş küçük esnaflardan oluşuyor. Eğitim seviyesi düşük ve dijital entegrasyon konusunda zorlanabilecek bu işletmeler için ciddi maliyetler doğabilir.
Bu nedenle önerimiz, uygulamanın önce kurumsal yapılarda pilot olarak başlatılması, ardından diğer küçük işletmelere kademeli olarak entegre edilmesidir. Böylece süreç daha sağlıklı ilerler. Üç ay içinde tüm esnafın sisteme dahil olması bekleniyor, ancak yaptırımların ne kadar ağır olacağı henüz bilinmiyor.
“VATANDAŞLARDA FİYAT TARİFESİNİ GÖRMEK İSTEYEBİLİR”
Ben yaptığım denetimlerde şunu görüyorum: Esnafımız şeffaflık konusunda duyarlı. Hemen her işletmede fiyat tarifeleri zaten mevcut. Eksik olan yerleri bize bildirin, gereğini yapalım. Ayrıca her masada fiyat listesi bulunmak zorunda. Vatandaşlar da fiyat tarifesini görmek isteyebilir; işletmeler bunu sunmakla yükümlüdür. Ticaret Bakanlığı’nın şikâyet hatlarına ya da ilgili merkezlere bildirim yapılabilir.
Kurumsallaşmış firmalar zaten QR menü sistemine geçmiş durumda. Onların bakanlık sistemine entegrasyonu kolay olacaktır. Ancak küçük işletmelerin durumu farklı. Bu yüzden devletin bu geçiş sürecinde destekleyici olması şart.
Esnaf Bakanlığı konusuna gelince; hükümetimizin bu yönde çalışmalar yürüttüğünü biliyoruz ve umutla bekliyoruz. Çünkü esnafın hâlinden anlayacak, haklarını savunacak bir mercie gerçekten ihtiyaç var. Aksi takdirde, artan maliyetler ve dolaylı vergiler sektörümüzü her geçen gün daha da zorluyor.
“ESNAF BAKANLIĞI ÇATISI ALTINDA TÜM SÜREÇLER YÜRÜTÜLMELİ”
Vergiler, maliyetler, yeni uygulamalar derken esnaf adeta nefes alamaz hâle geldi. Bunun önüne geçebilmek için farklı bakanlıklar yerine tek bir Esnaf Bakanlığı çatısı altında tüm süreçlerin yürütülmesi gerekiyor. Böylece hem maliyetler düşer hem de esnafımız güçlü bir şekilde temsil edilir.”
