ABD’nin İran’daki üç nükleer tesise gerçekleştirdiği hava saldırısı, Orta Doğu’da tansiyonu yükseltti. Hafta sonuyla birlikte piyasalara yön veren kritik gelişmeler, petrol, altın ve borsa tarafında hangi riskleri beraberinde getirdi? Ekonomist Filiz Eryılmaz, piyasalarda yaşanacak olası senaryoları değerlendirdi.
PİYASALAR TRUMP'IN AÇIKLAMALARINI TAKİP EDİYOR
ABD Başkanı Donald Trump, sosyal medya paylaşımında İran’daki Fordow, Natanz ve İsfahan’daki nükleer tesislerin başarıyla hedef alındığını açıklayarak şunları söyledi: “İran’daki Fordow, Natanz ve İsfahan dahil olmak üzere üç nükleer tesise yönelik çok başarılı saldırımızı tamamladık. Tüm uçaklar artık İran hava sahasının dışında. Birincil tesis olan Fordow’a tam bir bomba atıldı. Tüm uçaklar güvenli bir şekilde evlerine doğru yola çıktı. Harika Amerikan savaşçılarımızı tebrik ederiz. Dünyada bunu yapabilecek başka bir ordu yok. Şimdi barış zamanı!”
13 Haziran’da başlayan Orta Doğu’daki gerilim, petrol fiyatlarında şimdiden %11’in üzerinde bir artışa neden oldu. Yeni hafta, petrol fiyatlarının yükseliş trendinin devam etmesi beklenirken, altın ve gümüşte de yönün hangi tarafa evrileceği merak ediliyor.
Ekonomist Filiz Eryılmaz, gelişmeleri şu şekilde değerlendirdi:
“ABD’nin İran’daki nükleer üsleri hedef alan saldırısı, küresel piyasaları alarma geçirdi. Şimdi kritik soru şu: İran, ABD’ye doğrudan bir yanıt verecek mi? Eğer İran, yalnızca İsrail’i değil, doğrudan ABD üslerini hedef alırsa tansiyon çok hızlı şekilde savaş boyutuna çıkabilir. Ancak şu ana kadar İran’dan doğrudan bir misilleme yapılmamış olması, piyasalarda ‘ılımlı senaryo’ beklentisini koruyor. İran’dan yapılan ilk açıklamalar da bu yönde. İran Dışişleri Bakanı, ‘İsrail saldırılarını durdurursa biz de müzakereye hazırız’ dedi. Bu açıklama piyasa tarafından kısmen olumlu bir mesaj olarak algılandı.”
Eryılmaz'a göre, İran–Rusya arasında gerçekleşecek kritik görüşmeden sonra açıklamalar, piyasalardaki yönü kesinleştirecek. Eğer İran, ABD’ye doğrudan bir cevap vermeme yönünde karar alırsa, piyasalardaki tedirginlik sınırlı kalacak. Aksi takdirde, çatışmaların şiddetlenmesi ve yeni bir savaşın fitilinin ateşlenmesi riski masada kalacak.
ALTIN VE BENZİNİ NELER BEKLİYOR?
İran, ABD’ye karşılık vermediği takdirde petrol fiyatlarının şok bir şekilde sıçraması beklenmiyor. Ancak mevcut seviyelerinin koruması, petrolü oldukça güçlü bir pozisyonda tutacak. Eğer İran, ABD üslerine bir saldırı gerçekleştirir ve ABD bu adıma çok sert yanıt verirse, petrol fiyatlarının 150 dolara kadar yükselmesi olası. Hürmüz Boğazı’nın kapatılması ise yalnız enerji piyasalarını değil, küresel ekonomiyi derinden sarsacak bir süreci tetikleyebilir.
Altın fiyatlarında da benzer bir tablo dikkat çekiyor. Eğer İran, ABD’ye misilleme yapacak olursa altın onsunun 3.400 dolar seviyelerini aşması gündeme gelebilir. Eğer tansiyon düşük kalırsa, altının mevcut seviyelerde yatay bir seyir izlemesi bekleniyor.
BORSA YATIRIMCISI DİKKAT
Borsa İstanbul’da (BIST 100) ise Orta Doğu’da yaşanan gelişmelerin etkisiyle yeni hafta baskılı bir açılışla olabilir. Uzmanlara göre 9.050 seviyesi kritik bir destek noktası. Eğer endeks bu seviyenin altına sarkacak olursa 9.000 ve 8.950 seviyelerine kadar geri çekilme yaşanabilir. Türkiye Varlık Fonu’nun daha önce alım yaptığı 8.950–9.000 bandı yeniden gündeme gelebilir. Bununla birlikte, İran–ABD arasındaki gerilimin tırmanması durumunda ulaştırma, enerji ve bankacılık sektörlerinde çok daha sert satışlar görülebileceği de belirtiliyor.
