Dünya Sağlık Örgütü tarafından pandemi olarak kabul edilen ve halen tüm dünyada tam kontrolü sağlanamayan yeni covid-19 Koronavirüs salgını nedeni ile ülkemizdeki gayrimenkul mevzuatında yer alan değişiklikleri bir önceki yazımızda belirtmeye çalışmıştık. Bu yazımızda ise ; başta kira sözleşmeleri ile tüm iş hayatında pandemi nedeni ile oluşan mağduriyetler ve devam eden sözleşmelerde başvurulabilecek yargı yolu konusunu irdelemeye çalışacağız.

Koronavirüsün tüm dünyayı olduğu gibi ülkemizi de özellikle sağlık ve ekonomik anlamda olumsuz etkilediği ortadadır. Devletimiz tarafından alınmak zorunda kalınan tedbirler dahilinde işyerlerini kapatmak durumunda kalan öncelikle işyeri işletmecilerimiz ile konutlardaki kiracılarımız da bundan etkilenmiş keza alınan bu tedbirler çerçevesinde tüm iş hayatında faaliyet gösteren sektör çalışanlarımızın oluşan mağduriyetlerinin ; 15 Haziran’da başlayacak adli işlemlerde yargının karşılaşacağı en önemli ihtilaf konusunu oluşturabileceği anlaşılmaktadır.

Öncelikle ; 25.03.2020 tarihinde Resmi gazetede yayınlanan 7226 Sayılı kanunun 2.maddesi ile 01.03.2020 tarihinden 30.06.2020 tarihine kadar işleyecek işyeri kira bedellerinin ödenmemesi kira sözleşmesinin feshi ve tahliye sebebi oluşturmayacağına ilişkin yasal düzenleme ; kira bedelinin işlemeyeceği anlamına gelmemektedir.   

Bu nedenle ; taraflarca sözleşmenin düzenlendiği aşamada başlangıçta öngörülemeyen hallerin oluşması durumunda zarar gördüğünü iddia eden taraf  hakimden yeni oluşan koşullara göre sözleşmeye müdahalede bulunmasını talep edebilecektir. ( Bu yasal gerekçe benzer tüm sözleşmelere uyarlanabilecektir. )

Pandemi nedeni ile alınan tedbirler dahilinde işyerlerini kapatan yada  faaliyetlerini yürütemez duruma gelen kiracı/esnaflarımız ; yargıya başvurarak  sözleşmelerinde yer alan kira bedelinin indirilmesi yada  vade , taksitlendirme , peşin ödemede indirim..vs. şeklinde uyarlama talep ettiklerinde mahkemelerimiz ; hem kiracı hem de kiralayan açısından hak ve nesafete uygun kira sözleşmesinin uyarlanmasına ilişkin bir karar verecektir. (BK Md.138)

Belirtilen uyarlama talebi içeriğine haiz yargı yolu sadece  kira sözleşmeleri ve eser sözleşmeleri  ile sınırlı olmayıp ; iş hayatında pandemiden etkilenmiş ve zarar görmüş alım-satım , ulaşım , taşıma , konaklama ..vs. sözleşmelerde de şayet başvuru / talep konusu AŞIRI İFA GÜÇLÜĞÜ oluşmuşsa yine hakimlerin bu sözleşmelere müdahalesi de dava yoluyla talep edilebilecektir.

Devletimizin yerinde ve zamanında aldığı tedbir kararları ile sağlık alanında dünyada önemli bir yer edindiği bu pandemi sürecinde vatandaş olarak bizler de yargı yoluna başvurmaya gerek kalmadan , dayanışma ve birlik içinde doğabilecek tüm uyuşmazlıkları karşılıklı anlayış ve  elbirliği ile çözebileceğimize inanıyor ; herkese sağlıklı günler diliyoruz.

NOT: Her türlü görüş ve önerilerinizi mail adresimize ([email protected]) gönderebilirsiniz