Türkiye’nin pek çok yerinde, su kullanım ücretleri internet üzerinden ödenebilirken buna karşın ülkenin büyükşehirlerinden olan Eskişehir’deki insanlar, su temin edebilmek için evden çıkıp yakınlarında sumatik bulmak durumunda kalıyor. Su kartlarına para yükleyen vatandaşlar, tekrar eve dönüp kartı sayaca soktuktan sonra su kullanmaya devam edebiliyor. Eskisehir Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğün (ESKİ) resmi web sitesinde yer alan bilgiye göre; şehir genelinde, bazıları yan yana olmakla birlikte, 48 tane sumatik bulunuyor. Bu durumda 2 bin 678 kilometre karelik şehir merkezinde her 55 kilometre kareye bir sumatik düşüyor. Halkın hoşnutsuz olma sebeplerinden bir diğeri de su yükleme ücreti alt sınırının oldukça yüksek olmasıdır. Eskişehir halkı, bu zahmetli ödeme sürecinin, kendilerini zor durumda bıraktığını ve bir an önce internet üzerinden ödemeye imkân sağlayan bir sisteme geçilmesini istiyor. Özellikle Korona virüs sürecinde olabildiğince kalabalıktan uzak kalmaya çalışan insanlar, sumatiklere ulaşabilmek için uzun mesafeler kat etmek veya gece geç saatte dışarı çıkmak durumunda kalabiliyor. Ayrıca yaşlı ve evden çıkamayan vatandaşların, bu süreçte pek çok kez zor durumda kaldıklarını belirterek, gerekli mercilere sıkça şikâyetlerde bulundukları biliniyor. Tüm bunlara rağmen Eskişehir Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresi’nin (ESKİ) hâlâ somut bir adım atmamış olması, halkı huzursuz ediyor.
“Bu, pandemide vakaların artışına sebep olmaktadır”
Bu konu hakkında vatandaşların Tüketiciyi Destekleme Derneğine de pek çok talep ve şikâyette bulunduğu belirtiliyor. Tüketiciyi Destekleme Derneği Genel Başkanı Süleyman Bakal, mağdur olan vatandaşların kendileriyle iletişime geçtiklerini belirtiyor. Başkan Bakal, “Eskişehir’de tüketicilere iki tip su sayacıyla su hizmeti veriliyor. Bunlardan birisi elektronik kartlı su sayacı, diğeri de mekanik su sayacı. Elektronik kartlı su sayacında tüketiciler sumatiklere gidip su yüklüyorlar ve bu yükledikleri suyu getirip elektronik kartlı su sayaçlarına yükleyerek sularını kullanıyorlar. Bu su bittiği zaman tüketicilerin suyu kesiliyor ve tüketiciler mağdur durumda kalıyor. Bir de tabii elektronik kartlı su sayaçlarında tüketiciler sürekli sumatiklere gittiği için özellikle bu pandemi sürecinde bulaş riskini arttıran bir etken bu. Ayrıca mekanik su sayaçlarında da tüketiciler önce suları kullanıyorlar, ESKİ aralıklarla bu su saatlerini okuyor, ESKİ’nin tüketicilere bıraktığı faturaları tüketiciler veznelerden veya PTT şubelerinden ödeme yapıyorlar. Bu da aynı şekilde pandemide vakaların artışına sebep olmaktadır” şeklinde konuştu.
Talep çok net; online ödeme yapabilmek
Eskişehir’de yaşanan durumun, hemen her şeyin internet ortamında halledildiği bu devirde, oldukça ilkel olduğunu ifade eden Bakal, “Eskişehir Büyükşehir Belediyesi ve Eskişehir Su ve Kanalizasyon İdaresi’nden iki şey istiyoruz. Birincisi; elektronik kartlı su sayaçlarına, internetten veya moda tabiriyle uzaktan, su yüklenebilsin. İkincisi; mekanik su sayaçlarının da ödemeleri uzaktan, internet ortamında veya talimatla ödenebilsin. Elektronik kartlı su sayaçlarında sumatiklere gitme zorunluluğunun olması aynı zamanda pandemiyle birlikte farklı sorunlar da oluşturuyor. Örneğin tüketici Eskişehir’de yaşıyor ve kendisi engelli, kadın veya yaşlı. Oğlu İzmir’de yaşıyor. Eskişehir’deki elektronik kartlı su sayacı kullanan tüketicinin suyu bittiğinde, oğlu İzmir’den Eskişehir’deki annesi için su yükleyebilmeli” dedi.
İnsanlar 20 liradan az yükleme yapamıyor
Eskişehir’de kısa sürede evi boşaltacak bir kiracının evinde su bittiği zaman en az 20 lira su yüklemesi yapması gerekiyor. Aksi halde kişinin, evde susuz kalması gibi mağduriyetler yaşanıyor. Bu konuda da insanların dertli olduğunu belirten başkan Süleyman Bakal, “Tüketicilerden özellikle elektronik kartlı su sayaçlarında 20 liradan aşağı su yüklenemediği konusunda çok yoğun şikayetler gelmektedir. Tüketiciler, kartlarına bir ton su yükleyebilmeliler. Mademki şehrimiz öğrenci kenti, öğrencilerimizi kolluyoruz, öğrenci yirmi gün sonra bulunduğu ortamdan çıkacaksa neden 20 liralık su yüklesin oraya? Talep ettiği kadar su yüklesin, öğrenci de mağdur olmasın. Öğrencinin nezdinde tüketicilerin tamamı mağdur olmasın” diyerek talebin nedenlerine değindi.
“Buraya gelmek için 20-25 dakika yürüyorum”
Öğrenci olarak Eskişehir’de bulunan Umut Erol, banyodayken veya acil bir ihtiyaç durumunda suyun bitebildiğini ve yükleme yapmak için uzun yollar yürümek durumunda kalınabildiğini anlattı. Umut Erol, “Yıllardan beri burada oturuyorum. Böyle her seferinde git gel yapmakta zorlanıyoruz tabii ki. İnternetten ödemek varken ve bu Covid-19 olduğundan dolayı zor bir durum yani. Banyoda bazen sorun çıkabiliyor. Buraya gelmek için 20-25 dakika yol yürüyorum. Ya otomatları fazlalaştırsınlar ya da internetten ödeme yapıp suyu aktarsınlar, bizler için böyle daha iyi olur. Her şeyi internetten ödüyoruz. Doğalgazı, elektriği, interneti ödeyebildiğimizden dolayı bence buna da bir ayar çekmeleri gerekiyor. En yakın zamanda yaparlarsa sevinirim yani. Bir site açsınlar bir şey yapsınlar” diyerek talebini gerekli kişilere iletti.
“Bazen sumatiklerin arızalandığını görüyoruz”
Bu problemin en büyük mağdurlarının yaşlılar olduğu gözlemleniyor. Yüksek yaşına rağmen, virüse karşı tedbirlerin oldukça önemli olduğu bu ortamda su yüklemek için valilik karşısındaki su yükleme noktasına gelmek zorunda kalan Orhan Karakaya, “Bu Korona ortamında, kamu kurumlarının vatandaşa sağlayacağı faydalar vatandaş için büyük önem arz etmekte. Şimdi mesela geldik ve su kartımızı burada doldurmak istedik. Bazen bu makinelerin arızalı olduğunu görüyoruz. Vatandaş dolaşıyor, evdeki su ihtiyacını karşılayabilmek için. Su da hayati öneme haiz bir konu. Yani çamaşır, yemek her şey ona bağlı. Efendim onun için böyle bir imkân sağlanırsa biz vatandaş olarak çok memnun oluruz. Suyun da internet ödenmesinde büyük fayda mülahaza ediyorum” sözleriyle ESKİ’ye çağrıda bulundu.
