Ticaret Bakanlığı, stokçuluğun ve araçların değerinin üzerindeki satışının önüne geçmek için “İkinci el otomobil satışlarında 6 ay ve 6 bin kilometre şartı” getirmişti. Uygulamaya göre ikinci el kara taşıtı ticaretiyle uğraşanlar, otomobil ve arazi taşıtlarının satışını ilk tescil tarihinden itibaren 6 ay ve 6 bin kilometre geçmedikçe 1 Temmuz 2023’ten önce yapamayacak. Tescil edilmiş araçlar, 15 Eylül'e kadar satılması halinde ise uygulamadan muaf tutulacak.

Konuyu eskisehir.net’e değerlendiren Olcay, uygulamanın hayata geçirilmesinin zor olduğunu ifade ederek, sıfır araç fiyatlarının artmasının sebebi olarak gösterilen “stokçuluğun” galericiler tarafından değil, otomobil ticareti yapma yetkisi olmayan sermaye sahipleri tarafından yapıldığını söyledi. Uygulamanın araç ticareti yapan esnafın işlerini sekteye uğratacağını savunan Olcay, araç stokçuluğu yapan yetkisiz kişilerin tespiti için de yetkilileri göreve çağırdı.

Covid-19 otomobil pazarını hızlandırdı

Olcay, ikinci el otomobil pazarının Covid-19’un ortaya çıkmasıyla hızlandığını söyleyerek, “Nerdeyse 9 milyon adetlere ulaşan bir satış performansı gösterdi. Bunun sebebi sıfır otomobilin tedarikindeki sıkıntılardı. Dolayısıyla ihtiyaç sahibi insanlar ikinci ele yöneldi ve çok ciddi bir satış adedine ulaşıldı. Ancak son 15-20 gündür faiz oranlarının yükseltilmesi, otomobille ilgili birtakım kısıtlamaların gelmesi ve kredi miktarlarının ve sürelerinin düşürülmesi ile ikinci el direkt olarak etkilenmiş durumda” diye konuştu.

ÖTV’deki düşüş beklentisi yanlış

Son günlerde Türkiye gündeminde olan ÖTV oranlarındaki düşüş konusuna da değinen Olcay, konunun yalnızca beklenti olarak kalacağını ifade ederek, “Her türlü malın satışını da pazarını da beklenti etkiler. İnsanlarımızda bir ÖTV düşüşü beklentisi var ama olabileceğini düşünmüyoruz. Piyasaya yansıması ise oldu. ÖTV yalnızca sıfır otomobillerde var bildiğiniz üzere. Sıfır otomobilde de şu anda halihazırda bir tedarik problemi yaşanmakta. Yani olmayan bir malın ÖTV’sinin düşürülmesi de yanlış bir durum oluyor aslında. Dolayısıyla beklenti yanlış…” yorumunu yaptı.

Aslında bunlar piyasadaki stokçuluğu körüklüyor

Olcay, ikinci el araç satışına getirilen 6 ay ve 6 bin kilometre şartının sıfır otomobil yokluğundan kaynaklandığını belirterek, “Uygulamanın yanlış olduğunu düşünüyorum. Federasyon olarak da bunun yanlış olduğunu söyledik ve tepkimizi gösterdik. Nedeni şu: Sıfır otomobil bayilerindeki araçlar, genel olarak maalesef bu sektörün içinde olmayan yatırımcılar tarafından plakalandırılarak garajlara çekilmiş durumda… Eskişehir’deki otomobil garajlarını gezdiğiniz zaman birçok sıfır otomobil görebilirsiniz. Bu araç sahipleri aslında ikinci el motorlu kara taşıtı ticareti yapmayan ama cebinde parası olan yatırımcılar. Aslında bunlar piyasadaki stokçuluğu körüklüyorlar” dedi.

15 Eylül’e kadar araçlar zaten el değiştirmiş olur

Olcay, “İkinci el otomobil ticaretiyle uğraşan siteleri gezdiğinizde bunun çok daha az miktarlarda olduğunu göreceksiniz. Bu uygulama da aslında ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretiyle uğraşan, il ticaret müdürlüklerinden yetki belgesi almış arkadaşlarımızın tamamen iş yapamaması yönünde bir tedbir. Bu uygulama uygulanabilir mi? Çok zor… Neden? 15 Eylül gibi bir tarih var. Bu tarihe kadar bu araçlar zaten el değiştirmiş olur. İkinci El Motorlu Kara Taşıtı Ticareti Yönetmeliği’ne tabi olan işletmeler bu araçların satışlarını zaten yaparlar” ifadelerini kullandı.

Enerjiye gelen zam fiyatları yükseltecek

Enerji fiyatlarına gelen artışların otomobil piyasasını etkileyeceğini savunan Olcay, “Türkiye’deki sıfır otomobil tedarikçilerine baktığınızda, bugün doğalgaz enerji problemi yaşayan Almanya’nın pazar payının çok yüksek olduğunu görürsünüz. Eğer Almanya’da bir gaz kesintisi söz konusu olduysa otomobil üretilememesinden kaynaklı olarak da tedarik problemi tekrar yaşanacaktır. Bu nedenle fiyatların yükselebileceğini düşünüyorum” bilgisini verdi.

Gerekli denetimler yapılmıyor

Olcay, şöyle devam etti:

“2018 yılında, ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretini düzenleyen bir yönetmelik yayınlandı. Bu yönetmelikle meslek erbabı arkadaşlarımız, Mesleki Yeterlilik Kurumunun zorunlu kıldığı mesleki yeterlilik belgesini alarak işletmelerine ikinci el motorlu kara taşıtı ticareti yetki belgesi aldılar. Ancak tüm Türkiye’ye baktığımızda bu sayının, garajlardaki arabaların sebebi olarak söyleyeyim; denetimlerin hem Valilik hem de Maliye tarafından yeteri kadar yapılmadığını görüyoruz. Dolayısıyla korsan satıcıların, korsan ikinci el otomobil ticaretiyle uğraşan insanların yaptıkları stokçuluk nedeniyle… Az önce de ifade ettim, bu arabaları otomobil sitelerinde değil otoparklarda bulabilirsiniz.”

Kontroller acilen hızlandırılmalı

“Talebimiz, özellikle Eskişehir Valiliği ve Eskişehir Vergi Dairesi olmak üzere, İl Ticaret Müdürlüğü ile koordinasyonlu olarak çalışılarak bu işi kayıt dışı yapanların tespit edilmesi” diyen Olcay, şunları söyledi:

“Bunu nereden tespit edecekler? Otomobil ilan sitelerinden çok rahat bir şekilde bu arkadaşlara ulaşılabiliyor. Ya da IETTS üzerinden de yapabilirler. Noterler Birliği, birden fazla araç satanları zaten Maliye’ye bildiriyor. Bu denetimlerin artması hem bu işi hakkıyla yapan arkadaşlarımızın değer bulmasını sağlayacaktır hem de bir otokontrol gelişecektir. Hem piyasanın dengelenmesi anlamında hem de bu sektörün seviyesinin yükselmesi anlamında kontrollerin acilen hızlandırılmasını ve yapılmasını talep ediyoruz.”