Dünya İnsan Hakları Günü, İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi'nin 1948'de Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda kabul edildiği 10 Aralık'ta kutlanmaya başlanmıştır. BM Genel Kurulu, tüm devlet ve sivil toplum organizasyonlarını davet ettiği kurulda yapılan oylamayla '10 Aralık' tarihinin Dünya İnsan Hakları Günü kabul edilmesine karar vermiştir.
İnsan hakları; tüm insanların hiçbir ayrım gözetmeksizin yalnızca insan oluşlarından dolayı eşit ve özgür yaşama hakkına sahip olmasını ifade etmektedir. Türkiye tarafından 1954'te onaylanmış olan ve iç mevzuatımızın bir parçasını oluşturan Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi, temel hak ve özgürlüklerini belirlemiştir.

Ülkemizde özellikle 2001 yılından itibaren Anayasamızda insan hakları alanında önemli değişiklikler yapılmış Anayasanın 90. Madde’de 2004 yılında yapılan değişiklikle, temel hak ve özgürlüklere ilişkin milletlerarası antlaşmalarla, kanunların aynı konuda farklı hükümler içermesi nedeniyle çıkabilecek uyuşmazlıklarda milletlerarası antlaşma hükümlerinin esas alınacağı düzenlenmiştir.
Yargı reformu stratejisi, insan hakları alanında bağımsız kurumsallaşma, din ve vicdan özgürlüğü, dinler ve kültürler arası diyalog, hoşgörü ve saygı ikliminin geliştirilmesi ve ayrımcılıkla mücadele konularına öncelik verilmiştir.

2012 yılında; insan haklarının korunması ve geliştirilmesi konusunda çalışmalar yapmak üzere Türkiye İnsan Hakları Kurumu kurularak, idarenin her türlü eylem ve işlemlerinin uluslararası insan hakları standartlarına uygunluğunun sivil toplum eliyle incelenmesi ve değerlendirilmesine imkân sağlanmıştır. 12 Eylül 2010 referandumu ile gerçekleştirilen Anayasa değişikliği ile anayasal statüye kavuşturulan Kamu Denetçiliği Kurumu, 16 Haziran 2012 tarihinde kurularak Kasım ayında Başdenetçi ve denetçilerin seçimi yapılmıştır.

Böylece, kamu hizmetlerinin işleyişinde bağımsız ve etkin bir şikâyet mekanizması oluşturulmuş, idarenin her türlü eylem ve işlemlerini; hukuka ve hakkaniyete uygunluk yönlerinden inceleme ve araştırma imkânı doğmuştur. 2012 Anayasa değişikliği ile Anayasa Mahkemesine bireysel başvuru yapılmasına imkân sağlanmış ve 23 Eylül 2012 itibarıyla uygulama yürürlüğe girmiştir.
Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuru yapılması ile iç hukuk yollarını tüketen vatandaşlarımızın Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne müracaat etmeden, kendi ülkesinde Anayasa Mahkemesi ile haklarının korunması amaçlanmış bu şekilde; insan hakları kurumsallaştırılmaya çalışılmıştır.

Ülkemizde insan hakları alanında gerçekleştirilen bu reformlar vatandaşlarımızın insan hak ve hürriyetlerinin gelişimi açısından çok önemli kazanımları ifade etmesine rağmen nihai hedefimiz; bu yasal düzenlemeleri somut uygulamalarla tüm topluma ulaştırabilmek olmalıdır. 
Her türlü haksızlığa karşı dik ve onurlu durabilen sorumlu insanların ve kuruluşların artması, beyannamede geçen insan hak ve hürriyetlerinin herkes için olduğu ve “Bir yerdeki adaletsizliğin, her yerdeki adalete tehdit olacağı” gerçeğinin tüm dünya ülkelerince kabul edilebilmesi dileği ile 10 Aralık Dünya İnsan Hakları Günü’nü kutluyoruz.

NOT: Her türlü görüş ve önerilerinizi mail adresimize ([email protected]) gönderebilirsiniz.