Kamuya ait otoyol ve köprülerde geçiş ücretlerinin belirlenme şekli değişti. Artık ücretler, her yıl başında Yeniden Değerleme Oranı kadar otomatik olarak zamlanacak. Karar, Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Düzenleme yalnızca Karayolları Genel Müdürlüğü (KGM) tarafından işletilen yolları kapsıyor. Yap-İşlet-Devret (YİD) modeliyle özel sektör tarafından işletilen yollar kapsam dışı bırakıldı.
Ücret Artışları Otomatikleşiyor
Geçmişte KGM tarafından manuel olarak belirlenen otoyol ve köprü ücretleri, artık vergi sisteminde olduğu gibi otomatik artış sistemine bağlanacak. Bu sistemle ücretlerin her yıl ne kadar artacağına dair belirsizlik sona erecek. Uygulama, şeffaflık ve öngörülebilirlik sağlama amacı taşıyor. Böylece yıl sonunda “ne kadar zam yapılacak?” sorusu yanıtını bulmuş olacak. Kararın uygulamaya girmesiyle birlikte vatandaşın karşısına sürpriz artışlar çıkmayacak.
YİD Otoyolları Bu Sistemin Dışında
Yeni sistem sadece KGM’nin işlettiği yollar için geçerli olacak. Osmangazi, Yavuz Sultan Selim Köprüsü gibi Yap-İşlet-Devret projeleri sistemin dışında tutuldu. Bu projelerde geçiş ücretleri, işletmeyi yürüten özel şirketler tarafından belirlenmeye devam edecek. Devlet kontrolündeki sistemle özel sektörün uygulamaları böylece ayrışmış oldu. Bu da vatandaşın farklı yollar için farklı fiyatlandırmalarla karşılaşacağı anlamına geliyor.
Yeniden Değerleme Oranı Nasıl Belirleniyor?
Otomatik artış sistemi Yeniden Değerleme Oranı’na bağlı olacak. Bu oran, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) verileriyle belirleniyor. Hesaplamada, ekim ayı sonuna kadar olan 12 aylık Yİ-ÜFE artış oranı dikkate alınıyor. Oran her yıl kasım ayında ilan ediliyor ve ertesi yılın başında geçerli oluyor. Bu yöntem uzun süredir vergi, harç ve cezalarda da kullanılıyor.
Vatandaş İçin Ne Değişecek?
Yeni sistemle birlikte sürücüler, kamu yollarında fiyat artışlarını önceden bilecek. Beklenmedik zamlarla karşılaşma riski ortadan kalkacak. Ancak özel sektör yollarında fiyatlar değişkenliğini sürdürecek. Bu durum fiyat karşılaştırmalarını artırabilir. Vatandaşların, hangi yolun kamuya ait olduğunu bilmesi artık daha önemli hale geliyor.
